Παραθέτουμε την ομιλία της αντεισαγγελέως Εφετών και μέλους του ΙΔΕΑΔ στην πρόσφατη ημερίδα της Ενωσης Εισαγγελέων στις Σπέτσες με θέμα "Δικαιοσύνη και Αθλητισμός"
Προσυνεννοημένοι αγώνες, χειραγωγημένοι αγώνες,
στημένοι αγώνες είναι έννοιες συνώνυμες που αποδίδουν ένα θλιβερό φαινόμενο
παρασκηνιακών διεργασιών επέμβασης στην μορφή, εξέλιξη και το αποτέλεσμα
αθλητικού αγώνα, ένα φαινόμενο που αμαυρώνει τον αθλητισμό και εκθέτει κάθε
χώρα στην οποία ενδημεί. Ο αθλητισμός σε όλες τις εκφάνσεις του, ως αθλητική
πράξη, ως άσκηση σώματος, ως ψυχαγωγία, ως παιδεία, ακόμα και ως επάγγελμα,
είναι κατ΄εξοχήν πεδίο ευγενούς άμιλλας. Ο χώρος της άμιλλας δεν επιδέχεται
παρά μόνο καθαρά και απολύτως θεμιτά μέσα επικράτησης στον αθλητικό αγώνα, αφού
κεντρική του αγώνα ιδέα είναι η επιβράβευση της προσπάθειας και όχι μόνο της
νίκης.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι στην Αρχαία Ελλάδα το πιο
σοβαρό παράπτωμα ήταν η δωροδοκία, για την οποία οι Ελλανοδίκες, οι άρχοντες
δηλαδή των Ολυμπιακών Αγώνων, επέβαλαν βαριά πρόστιμα. Μάλιστα μία φορά λέγεται
επέβαλαν βαρύ πρόστιμο στον Αθηναίο αθλητή του πένταθλου Κάλλιπο. Οι Αθηναίοι
έστειλαν στην Ολυμπία τον ρήτορα Υπερείδη για να πείσει τους Ηλείους να
απαλλάξουν τον αθλητή τους από το βαρύ αυτό πρόστιμο.
Πλην όμως οι Ηλείοι δεν πείστηκαν στις δικαιολογίες
του Υπερείδη και ζήτησαν την καταβολή του προστίμου. Μάλιστα τότε οι Αθηναίοι
χρειάστηκε να προσφύγουν στο Μαντείο των Δελφών για να χρησμοδοτήσει για κάποιο
θέμα. Το Μαντείο αρνήθηκε να χρησμοδοτήσει, πριν πληρωθεί το πρόστιμο. Βλέπομε
δηλαδή ότι και το Μαντείο έρχονταν αρωγός στους Ηθικούς Ολυμπιακούς Νόμους. Με
τα χρήματα που τελικά κατεβλήθησαν κατασκευάσθηκαν και στήθηκαν στην Ολυμπία 6
αγάλματα του Δία που ονομάζονταν Ζάνες (πληθυντικός του Ζευς), που
τοποθετήθηκαν πριν την είσοδο στον αγωνιστικό χώρο. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι
στη βάση των αγαλμάτων αναγράφονταν τα ονόματα των παραβατών. Η τοποθέτηση των
Ζανών στο σημείο εκείνο δεν ήταν τυχαία, αλλά είχε σκόπιμη φιλοσοφική θέση. Την
ώρα της εισόδου του αθλητή στον αγωνιστικό χώρο, στον συνειδησιακό χώρο του
αθλητή έρχονταν αντιμέτωπο το υλικό συμφέρον με τον Ηθικό Ολυμπιακό Νόμο.
Υποθέσεις προσυνεννοημένων αγώνων έχουν επανειλημμένως απασχολήσει τα
δικαστήρια στο παρελθόν. Η αναδίφηση στην σχετική νομολογία αναδεικνύει αρκετές
αποφάσεις από τις αρχές της δεκαετίας του 1970. Ενδεικτικά θα αναφέρω μία
περίπτωση που θεωρώ ότι είναι αντιπροσωπευτική και των όλων των λοιπών που
απησχόλησαν τα Δικαστήρια στο παρελθόν. Αφορά δωροδοκία ποδοσφαιριστών για
αλλοίωση αποτελέσματος ποδοσφαιρικού αγώνα. Επί τη ευκαιρία να λεχθεί ότι ως
αλλοίωση του αποτελέσματος αγώνα θεωρείται κάθε διαφοροποίηση στο αποτέλεσμα
αυτού σε σχέση με το ποιο θα ήταν σύμφωνα με την δυναμικότητα των αγωνιζομένων.
Θεωρητικά ένας ποδοσφαιρικός αγώνας μπορεί να
χειραγωγηθεί από 1) ποδοσφαιριστή ή ποδοσφαιριστές
π.χ. εσκεμμένη αποτυχία ενός προφανώς εύκολου γκολ ή πέναλτυ, εσκεμμένη
μειωμένη απόδοση, 2) από το διαιτητή π.χ. αποφασίζει αδικαιολόγητα ένα πέναλτυ,
δίνει εσκεμμένα κίτρινες ή κόκκινες κάρτες, κωλυσιεργεί και επιβραδύνει την
εξέλιξη του αγώνα και 3) από τον προπονητή π.χ. αντικαθιστά κρίσιμους παίκτες
με άλλους κατά τη διάρκεια του αγώνα, αλλάζει θέσεις στους παίκτες προξενώντας
σ΄αυτούς εκνευρισμό, απορία και αμηχανία, αλλάζει αιφνιδιαστικά και
αδικαιολόγητα κατά τον αγώνα τη στρατηγική και το σύστημα της ομάδας και γενικά
ακολουθεί εσκεμμένα τακτική ήττας, ή από συνδυασμό περισσοτέρων από τους
ανωτέρω παράγοντες. Και βέβαια είναι αυτονόητο ότι δεν μπορούν οι Πρόεδροι των
αντίπαλων ομάδων να στήσουν ποδοσφαιρικό αγώνα, χωρίς δηλαδή τη συμμετοχή και
κάποιου άλλου παράγοντα. Είναι δηλαδή σαν να έχομε έτοιμο ένα ωραίο σενάριο για
θεατρικό έργο χωρίς όμως τους ηθοποιούς που θα ενσαρκώσουν τους ρόλους.
Η απόφαση που αναφέρθηκα είναι η με αριθ. ΑΠ
1551/1993, η οποία αφορά ποδοσφαιρικό αγώνα που έλαβε χώρα στις Σέρρες, τον
μήνα Απρίλιο του έτους 1986(Πανσερραικός- ΑΕΚ). Στην περίπτωση αυτή
ο κατηγορούμενος, που ήταν παλιός ποδοσφαιριστής της ομάδας ΑΕΚ, ζήτησε από
ποδοσφαιριστή της ομάδας Πανσερραικού να έχει μειωμένη αθλητική απόδοση αυτός
και δύο άλλοι συμπαίκτες του, εκ των οποίων ο ένας να είναι αμυντικός. Πράγματι
μετά από μερικές ημέρες ξανασυναντήθηκαν μέσα στο αυτοκίνητο του κατηγορουμένου
πάλι ο κατηγορούμενος και οι τρεις παίκτες, πλην όμως αυτός ο οποίος
παρουσιάσθηκε από τους δύο παίκτες της ομάδας του Πανσερραικού ως αμυντικός δεν
ήταν αμυντικός παίκτης, αλλά ήταν αστυνομικό όργανο του Τμήματος Ασφαλείας
Σερρών, δεδομένου ότι οι παίκτες της ομάδας του Πανσερραικού, που ανέφερα
ανωτέρω, ενημέρωσαν το Τμήμα Ασφαλείας Σερρών. Στην συζήτηση που επηκολούθησε
στο αυτοκίνητο του κατηγορουμένου, ο κατηγορούμενος υποσχέθηκε σε αυτούς το
χρηματικό ποσό των 1.700.000 δρχ. για να έχουν μειωμένη αθλητική απόδοση στον
επικείμενο αγώνα και επιπλέον 300.000 δρχ. στον αμυντικό εάν έδινε πέναλτυ υπέρ
της ομάδας ΑΕΚ. Μάλιστα ο κατηγορούμενος τους ανέφερε ότι ενεργούσε για
λογαριασμό άλλου, που ήταν ο γενικός αρχηγός της ομάδας ΑΕΚ (επίσης
κατηγορούμενος στην ως άνω υπόθεση), τον οποίο θα συναντούσαν την ημέρα εκείνη,
αμέσως μετά, στο Εθνικό Στάδιο Σερρών, πράγμα όμως που δεν συνέβη, διότι ο
κατηγορούμενος αντελήφθη ότι το αυτοκίνητό του ακολουθούνταν από δύο αυτοκίνητα
του Τμήματος Ασφαλείας Σερρών και επηκολούθησε σύλληψή του. Στην υπόθεση αυτή
καταδικάσθηκαν για δωροδοκία και ηθική αυτουργία σ΄αυτήν τα ανωτέρω δύο άτομα
(παλιός ποδοσφαιριστής της ομάδας ΑΕΚ και ο Γενικός Αρχηγός της ομάδας ΑΕΚ,
αντίστοιχα) και πειθαρχικά αφαιρέθηκαν βαθμοί από την ΑΕΚ. Αυτή αποτελεί
κλασική περίπτωση από αυτές που απησχόλησαν παλαιότερα τα Δικαστήρια. Θα πρέπει
να σημειωθεί ότι συνηθισμένη στην πράξη είναι αυτή η περίπτωση της δωροδοκίας,
ήτοι η περίπτωση της δωροδοκίας με παρένθετο πρόσωπο, δηλαδή με τη μεσολάβηση
άλλου προσώπου, για λόγους κάλυψης αυτού που θέλει να προσεγγίσει κάποιον με
σκοπό να τον δωροδοκήσει. Υπάρχει και μία παραλλαγή της περίπτωσης αυτής, όταν,
σε ελάχιστες περιπτώσεις, εμφανίζεται να προσφέρει δώρα στους αντίπαλους
ποδοσφαιριστές ο Πρόεδρος της μιας των ομάδων, δεν υπάρχει δηλαδή αυτός που
μεσολαβεί.
Μϊα τέτοια περίπτωση αφορά έναν ποδοσφαιρικό
αγώνα (Ηρακλής – ΠΑΟΚ), που διεξήχθη το έτος 1980. Ο αγώνας
αυτός έχει καταγραφεί στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου ως ένα από τα
σκάνδαλα του ποδοσφαίρου (όπως και η προηγούμενη που ανέφερα), όπου μάλιστα η
μία ομάδα υποβιβάσθηκε στην Β΄ Εθνική (Ηρακλής), όταν ο αμυντικός της άλλης
ομάδας (ΠΑΟΚ) κατήγγειλε ότι ο Πρόεδρος της άλλης ομάδας(Ηρακλή) του υποσχέθηκε
χρήματα για να έχει μειωμένη αθλητική απόδοση.
Κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα όλων των υποθέσεων αυτών
του παρελθόντος είναι ότι συνήθως η καταγγελία γίνονταν από τον προσεγγιζόμενο
και τις περισσότερες φορές είχαμε αυτόφωρη σύλληψη. Τα πραγματικά περιστατικά
της υπόθεσης είναι συγκεκριμένα και εύκολα ανακαλύπτεται η ταυτότητα όλων των
εμπλεκομένων, τα δε κίνητρα είναι αθλητικά, δηλαδή να βοηθηθεί βαθμολογικά η
ομάδα που έχει ανάγκη.
Ήδη τα πράγματα έχουν αλλάξει. Η επαγγελματοποίηση του
αθλητισμού, η οποία βέβαια έχει γίνει αποδεκτή στις ημέρες μας, είχε ορισμένες
αρνητικές συνέπειες. Έφερε στο προσκήνιο ένα ισχυρό κίνητρο, το οικονομικό
κίνητρο, ενώ δυστυχώς περιόρισε ορισμένα από τα βασικά θετικά στοιχεία του
αθλητισμού, που είναι η ανάπτυξη ψυχικών και κοινωνικών αρετών.
Το οικονομικό κίνητρο είναι αυτό που ορισμένες φορές
ωθεί αθλητές, προπονητές, διοικητικά στελέχη να επιδιώξουν την νίκη πάση θυσία,
ακόμη και με πλάγια μέσα. Παράλληλα η ραγδαία
ανάπτυξη κάθε μορφής κερδοσκοπισμού σχετικά με την αθλητική δραστηριότητα
(στοίχημα κ.λπ,) κατά τα τελευταία χρόνια επιδείνωσε έτι περαιτέρω την
κατάσταση και επέτρεψε σε κάποιους να πλουτίσουν επενδύοντας σε
<<παράξενα>> αποτελέσματα αγώνων. Αρκετές υποθέσεις
προσυνεννοημένων αγώνων που σήμερα απασχολούν τη Δικαιοσύνη δεν έχουν αφορμή
κάποια καταγγελία, δεν καταγγέλλονται οι δράστες, δεν εμφανίζονται παθόντες.
Η εξιχνίαση των υποθέσεων είναι εξαιρετικά πολύπλοκη, η συλλογή των αποδείξεων δύσκολη, σε πολλές περιπτώσεις δεν εμφανίζεται ο
αμέσως ζημιωθείς. Αναφέρομαι κυρίως στις περιπτώσεις που αφορμή για τη
δικαστική διερεύνηση της υπόθεσης είναι οι εκθέσεις της ΟΥΕΦΑ, ενός αξιόπιστου
οργανισμού, οι εκθέσεις του οποίου αποτελούν επαρκή αφορμή δια περαιτέρω
διερεύνηση (στην πρώτη υπόθεση που δικάσθηκε στην Ελλάδα ήμουν Εισαγγελέας της
έδρας τόσο στον πρώτο βαθμό, όσο και στον δεύτερο βαθμό).
Οι πρώτες ενδείξεις για την σύνταξη αυτών των εκθέσεων
είναι ο όγκος του στοιχηματισμού, η εικόνα του
στοιχήματος, ήτοι το περίεργο του στοιχηματισμού, η ακρίβεια στον στοιχηματισμό
σε συγκεκριμένα σημεία του αγώνα (πόσα κόρνερ π.χ. στο α΄ημίχρονο, διαφορά στο
σκορ, πόσες κίτρινες πόσες κόκκινες κάρτες θα δοθούν. Το περίεργο του
στοιχηματισμού έχει να κάνει και με την εξέλιξη του αγώνα, όταν π.χ. στο
ζωντανό στοίχημα στοιχηματίζει κάποιος σε κάτι που είναι, μέχρι τα δεδομένα
εκείνης της στιγμής, απίθανο να συμβεί. Το περίεργο του στοιχηματισμού έχει να
κάνει και με την δυναμικότητα των αντίπαλων ομάδων, όταν π.χ. υπάρχει έντονος
στοιχηματισμός στην νίκη της αδύνατης ομάδας. Είναι γεγονός ότι οι εκθέσεις
αυτές συναξιολογούνται με όλα τα λοιπά αποδεικτικά μέσα και επιπλέον ερευνάται
κατά πόσον το στοιχηματικό μέρος ενός αγώνα δένει με το αγωνιστικό μέρος του
αγώνα αυτού. Η δικαστική διερεύνηση των υποθέσεων αυτών σε επίπεδο κύριας
ανάκρισης θα πρέπει να είναι βαθιά ούτως ώστε να περιλάβει όλα τα εμπλεκόμενα
άτομα. Θα πρέπει να λεχθεί ότι σε αντίθεση περίπτωση δεν αποκλείεται το
ενδεχόμενο ο αυτός ποδοσφαιρικός αγώνας με κάποιους κατηγορουμένους (π.χ. τον
Πρόεδρο και τον προπονητή) να κριθεί χειραγωγημένος από το Δικαστήριο και να
κριθούν αυτοί ένοχοι και ο αυτός ποδοσφαιρικός αγώνας με άλλους κατηγορουμένους
(π.χ. τους ποδοσφαιριστές ) να κριθεί ότι δεν ήταν χειραγωγημένος και να
αρχειοθετηθεί η δικογραφία κατ΄άρθ. 43 Κ.Π.Δ. ή να εκδοθεί από το Δικαστήριο
γι΄αυτόν τον λόγο απαλλακτική απόφαση.
Πέραν τούτου θα πρέπει να λεχθεί ότι σήμερα λόγω
ακριβώς του ότι τις περισσότερες φορές τα κίνητρα είναι στοιχηματικά, το
έγκλημα αυτό συρρέει με άλλα εγκλήματα όπως το έγκλημα της στοιχηματικής απάτης
σε βάρος των εταιρειών που προσφέρουν νόμιμα υπηρεσίες στοιχήματος, αλλά και με
αυτό της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, αφού στο
δαιδαλώδες δίκτυο του στοιχήματος μπορεί να διεισδύσει το οργανωμένο έγκλημα,
το οποίο ξεπλένει χρήμα που προέρχεται από άλλη παράνομη δραστηριότητα (π.χ.
ναρκωτικά, λαθρεμπορία κ.λπ.).
Δεδομένου ότι αυτού του είδους οι αξιόποινες πράξεις
δεν είναι δυνατόν να τελεσθούν από ένα μόνο άτομο, από μία μονάδα, αλλά από
περισσοτέρους, που λειτουργούν βάσει
σχεδιασμού, συλλογικά, με κατανομή ρόλων, έχουν ιεραρχία και οργανωμένη δομή, δεν αποκλείεται να συρρέει και το έγκλημα του άρθρου 187&5 Π.Κ., μίας ένωσης δηλαδή προσώπων με σκοπό την επίτευξη, εν προκειμένω, μεγάλης έκτασης πλουτισμού και η οποία (ένωση) οπωσδήποτε ενέχει ιδιαίτερη επικινδυνότητα.
σχεδιασμού, συλλογικά, με κατανομή ρόλων, έχουν ιεραρχία και οργανωμένη δομή, δεν αποκλείεται να συρρέει και το έγκλημα του άρθρου 187&5 Π.Κ., μίας ένωσης δηλαδή προσώπων με σκοπό την επίτευξη, εν προκειμένω, μεγάλης έκτασης πλουτισμού και η οποία (ένωση) οπωσδήποτε ενέχει ιδιαίτερη επικινδυνότητα.
Εδώ να θέσω και τον προβληματισμό σχετικά με το εάν θα
πρέπει στα εγκλήματα του άρθρου 187&1 Π.Κ. (εγκληματική οργάνωση) να
προστεθεί και αυτό της δωροδοκίας για αλλοίωση αποτελέσματος αγώνα. Θεωρώ ότι
και το έγκλημα της δωροδοκίας για αλλοίωση αποτελέσματος αγώνα θα πρέπει να
προστεθεί στα εγκλήματα της παρ. 1 του άρθρου 187 Π.Κ., ήτοι της εγκληματικής
οργάνωσης. Επίσης δυνατόν να συρρέει και η πράξη του παράνομου στοιχήματος,
ήτοι του στοιχήματος εκτός ΟΠΑΠ και των νομίμως λειτουργουσών στοιχηματικών
εταιρειών.
Σήμερα δηλαδή, σε αντίθεση με το παρελθόν όπου συνήθως
επρόκειτο για δωροδοκία και δωροληψία για αλλοίωση αποτελέσματος αγώνα, τα
πραγματικά περιστατικά των σχετικών υποθέσεων είναι πλέον περίπλοκα, σύνθετα,
πρόκειται για ένα πλέγμα πράξεων, έναν κύκλο αξιοποίνων πράξεων με σκοπό τον
παράνομο πλουτισμό.
Έτσι λοιπόν ο νομοθέτης το έτος 2012, αντιλαμβανόμενος
τη νέα πραγματικότητα, την αλλαγή της μορφής του αθλητισμού, την προϊούσα
ανάπτυξη του στοιχηματισμού σε αποτελέσματα αθλητικών αγώνων, καθώς και ότι ο
σκοπός της αλλοιώσεως του αποτελέσματος ενός αγώνα έχει αποκτήσει πλέον κυρίως
οικονομικό χαρακτήρα, αφού κατά κανόνα επιχειρείται με σκοπό τη διαμόρφωση
τέτοιων αποτελεσμάτων που θα συνεπάγονται τεράστια κέρδη από τον στοιχηματισμό
αγώνων, με τον Ν. 4049/2012 τιμωρεί αυστηρότερα τις σχετικές παραβάσεις, ενώ
ανάγει σε κακούργημα την πράξη όταν επιτεύχθηκε ο σκοπός της αλλοίωσης που
επεδίωκε ο δράστης ή αν ο αγώνας, το αποτέλεσμα του οποίου αλλοιώνεται,
περιλαμβάνεται σε στοιχηματικές διοργανώσεις του εσωτερικού ή του εξωτερικού
(προβλέπει ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα (10) ετών) (δηλαδή εάν πρόκειται για
αγώνες που έχουν έντονο οικονομικό ενδιαφέρον).
Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι ο νομοθέτης το 2012
γνωρίζοντας ότι αντικείμενο στοιχηματισμού μπορεί να είναι οιοδήποτε γεγονός
επιδεκτικό στοιχηματισμού, δεν αναφέρει πλέον στην υποκειμενική υπόσταση
<<με σκοπό να αλλοιωθεί το αποτέλεσμα αγώνα…..>>, όπως πριν, αλλά
<< με σκοπό να επηρεάσει την εξέλιξη, την μορφή ή το αποτέλεσμα
αγώνα>>, δεδομένου ότι ο στοιχηματισμός μπορεί να αφορά διάφορα γεγονότα
του αγώνα.
Περαιτέρω o νομοθέτης το 2012 ενδιαφερόμενος για την
αποτελεσματική αντιμετώπιση των εγκλημάτων αυτών προχωρεί σε μία ρύθμιση όπου
κάμπτεται η αρχή της νομιμότητας που διέπει την ποινική δίκη χάριν του δημοσίου
συμφέροντος. Έτσι αν κάποιος από τους υπαίτιους των πράξεων της δωροδοκίας,
δωροληψίας, της αθέμιτης παρέμβασης για αλλοίωση αποτελέσματος αγώνα καταστήσει
δυνατή με αναγγελία στην αρχή την πρόληψη της διάπραξης ενός από τα
σχεδιαζόμενα εγκλήματα ή συμβάλει ουσιωδώς στην τιμωρία τους, απαλλάσσεται από
την ποινή για τις πράξεις αυτές. Αν δεν έχει ακόμη ασκηθεί ποινική δίωξη, ο
εισαγγελέας πλημμελειοδικών με αιτιολογημένη
διάταξή του απέχει από την άσκηση της ποινικής δίωξης κατά του προσώπου αυτού.
διάταξή του απέχει από την άσκηση της ποινικής δίωξης κατά του προσώπου αυτού.
Σημαντικές είναι και οι δικονομικής φύσεως διατάξεις
του αυτού νόμου. Στα εγκλήματα της δωροδοκίας και δωροληψίας για αλλοίωση του
αποτελέσματος αγώνα του παρελθόντος, το εμμάρτυρο αποδεικτικό μέσο ήταν το
κυριαρχούν αποδεικτικό μέσο, δεδομένου ότι, όπως προείπα, η πράξη απεκαλύπτετο
κυρίως από τον ίδιο τον προσεγγιζόμενο. Το έτος 2012 πλέον, ο νομοθέτης
αντιλαμβανόμενος ότι τα σχετικά αδικήματα είναι λίαν επικίνδυνα για την
κοινωνία και αναγνωρίζοντας την αποδεικτική δυσκολία που ενυπάρχει σε αυτού του
είδους τα εγκλήματα, προβλέπει ειδικές ανακριτικές πράξεις
του άρθρου 253Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και τη χρησιμοποίηση του υλικού αυτών των πράξεων ως αποδεικτικών στοιχείων. Συγκεκριμένα προβλέπει ανακριτική διείσδυση, τη συγκεκαλυμμένη δράση δηλαδή αστυνομικών οργάνων κ.λπ., την άρση απορρήτου επικοινωνίας και την καταγραφή δραστηριότητας ή άλλων γεγονότων εκτός κατοικίας με συσκευές ήχου ή εικόνας ή με άλλα ειδικά τεχνικά μέσα.
του άρθρου 253Α του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας και τη χρησιμοποίηση του υλικού αυτών των πράξεων ως αποδεικτικών στοιχείων. Συγκεκριμένα προβλέπει ανακριτική διείσδυση, τη συγκεκαλυμμένη δράση δηλαδή αστυνομικών οργάνων κ.λπ., την άρση απορρήτου επικοινωνίας και την καταγραφή δραστηριότητας ή άλλων γεγονότων εκτός κατοικίας με συσκευές ήχου ή εικόνας ή με άλλα ειδικά τεχνικά μέσα.
Αν στο παρελθόν με τις διατάξεις για δωροδοκία και
δωροληψία για αλλοίωση αποτελέσματος αγώνα προστατεύονταν η γνησιότητα του
αποτελέσματος αθλητικών αγώνων για να προστατευθεί το αθλητικό ιδεώδες και η
αρχή του ευ αγωνίζεσθαι, τώρα πλέον με τις σχετικές διατάξεις προστατεύεται η
γνησιότητα του αποτελέσματος αγώνα όχι μόνο για να προστατευθεί το αθλητικό
ιδεώδες και η αρχή του ευ αγωνίζεσθαι, αλλά και για να προστατευθεί πλέον η
περιουσία αόριστου αριθμού ανθρώπων που κινδυνεύει από την ύπαρξη μη καθαρών
αγώνων.
Γι΄αυτόν τον λόγο θα πρέπει σήμερα, περισσότερο από
άλλοτε, περισσότερο από ποτέ, η πρώτη μέριμνα να ληφθεί κατά την αγωγή των
παιδιών και εφήβων, στους χώρους που εκκολάπτονται οι νέοι αθλητές. Είναι
ανάγκη να αντιληφθούν οι νέοι σήμερα περισσότερο από ποτέ ότι στον αθλητικό
χώρο προσέρχονται για να αναμετρηθούν εντίμως με τους συναθλητές τους. Θα πρέπει
να αντιληφθούν ότι με τη χειραγώγηση του αγώνα καταστρέφεται το ποδόσφαιρο,
ήτοι το θέαμα, η πραγματική δράση, το απρόβλεπτο και η αγωνία για την έκβαση
του αγώνα, ότι απειλείται η σταδιοδρομία τους, εάν ασχοληθούν επαγγελματικά με
το ποδόσφαιρο, απειλείται το γόητρο της ομάδας τους, απειλείται η ποδοσφαιρική
κοινότητα με τη διείσδυση του οργανωμένου εγκλήματος ξεπλένοντας χρήμα και
τέλος κλονίζεται η εμπιστοσύνη των φιλάθλων.
Γι΄αυτόν το λόγο θα πρέπει να υπάρξει ενημέρωση με
εκπαιδευτικά προγράμματα, με ενημερωτικά φυλλάδια και πάσης φύσεως εκπαιδευτικό
υλικό από εκπαιδευτικούς, γυμναστές, προπονητές σχετικά με το φαινόμενο των
προσυνεννοημένων αγώνων, τον τρόπο αναγνώρισης και αναφοράς του περιστατικού
και τον τρόπο αντίδρασης, ούτως ώστε να ευαισθητοποιηθούν οι νέοι και να
δημιουργηθεί αίσθημα ευθύνης σχετικά με την ακεραιότητα του συγκεκριμένου
αθλήματος.