ΙΔΕΑΔ,Η συνεισφορά των προσφυγικών σωματείων στην κοινωνία του ποδοσφαίρου (Πρακτικά ημερίδας)

Αφού για μια ακόμη φορά ευχαριστήσουμε θερμότατα τον δημοσιογράφο και εκδότη της ΙΟΝΙΑΝΕΤ κο Βασίλη Μαγγαναδέλη , καθώς και τον δημοσιογράφο που επιμελήθηκε το ρεπορτάζ και την απομαγνητοφώνηση των ομιλιών και παρεμβάσεων κο Απόστολο Σαλονικίδη, για την σημαντική και άμεση συμπαράστασή τους στην προσπάθεια του ΙΔΕΑΔ για την ανάδειξη της κοινωνικής, πολιτιστικής και πνευματικής διάστασης του ποδοσφαίρου, αλλά και πρωτίστως της συνεισφοράς των προσφυγικών αθλητικών σωματείων στην κοινωνία του ποδοσφαίρου, παραθέτουμε αυτούσια τα πρακτικά της ημερίδας.
 Σημειώνουμε ιδιαίτερα, ότι από τις παρεμβάσεις και την επακολουθήσασα συζήτηση προέκυψαν σοβαροί προβληματισμοί ως προς την νομική, πραγματική και πολιτική διάσταση του θέματος
 " Γήπεδο ΑΕΚ', για το οποίο επιφυλλασσόμεθα να επανέλθουμε με μια πλήρως τεκμηριωμένη δημόσια ανάλυση και τοποθέτηση σε επικείμενη ημερίδα μας, εφόσον τούτο δεν επιλυθεί εντός ευλόγου χρόνου κατά τα υπεσχηθέντα στο πλαίσιο των διήμερων εκδηλώσεων του ΙΔΕΑΔ της 19 και 20-4-2017.

ΒΑΡΥΣΗΜΑΝΤΗ Η ΗΜΕΡΙΔΑ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΩΝ ΑΘΛΗΤΙΚΩΝ ΣΩΜΑΤΕΙΩΝ ΣΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ   Τα νέα της πόλης μας

Την Κυριακή (19/3) το πρωί, σε αίθουσα του εκθεσιακού χώρου της HELEXPO, στο Μαρούσι, το Ινστιτούτο Διεθνούς και Ελληνικού Αθλητικού Δικαίου (Ι.Δ.Ε.Α.Δ.), οι σύλλογοι παλαιμάχων ποδοσφαιριστών των προσφυγικών αθλητικών σωματείων Νέας Ιωνίας, της Α.Ε.Κ. και του Απόλλωνα Σμύρνης, η ποδοσφαιρική ομάδα υπαλλήλων τηςΓενικής Γραμματείας Αθλητισμού και η προσφυγική ποδοσφαιρική ομάδαΠοδοσφαιρικό Δίκτυο Προσφύγων Αθλητών, διοργάνωσαν μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα Ημερίδα-συζήτηση, με θέμα: «Η συνεισφορά των προσφυγικών αθλητικών σωματείων στην κοινωνία του ποδοσφαίρου». Εισηγητές της Ημερίδας ήταν ο κ. Αριστείδης Καμάρας, Νομικός σύμβουλος και επίτιμος Πρόεδρος του Γ.Σ. Απόλλων Σμύρνης, ο κ. Λουκάς Χριστοδούλου, Πρόεδρος του ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ. Ν. Ιωνίας(Κέντρο σπουδής και ανάδειξης Μικρασιατικού πολιτισμού) και της Ο.Π.Σ.Ε.(Ομοσπονδία προσφυγικών σωματείων Ελλάδος), καθώς και ο κ. Κυριάκος Χήνας, μέλος της Λέσχης Πολιτισμού και Ιστορίας της Α.Ε.Κ., ενώ την εκδήλωση συντόνισε ο Πρόεδρος του Ι.Δ.Ε.Α.Δ. Δρ. Ανδρέας Μαλάτος, ο οποίος προλόγισε και χαιρέτησε την εκδήλωση, λέγοντας μεταξύ άλλων πως: «Σήμερα είναι η πρώτη μας απόπειρα να μιλήσουμε για μη νομικά θέματα, όπως είναι η συνεισφορά των προσφυγικών σωματείων στην αναβάθμιση του ελληνικού αθλητισμού και ιδιαίτερα του ποδοσφαίρου. Εμείς κάνουμε την προσπάθεια, αν μπορέσουμε, να δώσουμε την ευκαιρία στους παλαίμαχους να ανακαλύψουν και την πολιτιστική αξία του ποδοσφαίρου, όχι μόνο την αγωνιστική ή τη σωματική, γι’ αυτό βλέπετε ότι σήμερα είμαστε λίγοι οι νομικοί εδώ και περισσότεροι οι μη νομικοί-φίλοι του ποδοσφαίρου,  Ευελπιστούμε ότι την επόμενη φορά θα μπορέσουμε να προσελκύσουμε ακόμη περισσότερους φίλους του αθλητισμού, οι οποίοι θα ενημερωθούν και για την πνευματική διάσταση του ποδοσφαίρου. Γιατί υπάρχει πνευματική διάσταση του ποδοσφαίρου, η οποία, δυστυχώς, δεν έχει καταδειχθεί όσο θα έπρεπε.». ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΟΜΙΛΗΤΩΝ Η ΙΟΝΙΑΝΕΤ δημοσιεύει τα πλήρη κείμενα των εισηγήσεων γιατί θεωρούμε ότι είναι εξαιρετική πηγή γνώσεων από εξαιρετικούς ομιλητές, για όσους ενδιαφέρονται για τον πολιτισμό και τον αθλητισμό. ΕΙΣΗΓΗΣΗ κ.ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΚΑΜΑΡΑ (νομικός σύμβουλος και επίτιμος πρόεδρος Γ.Σ ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΜΥΡΝΗΣ) Αμέσως μετά, έλαβε τον λόγο ο εκ των σημαντικότερων παλαίμαχων ποδοσφαιριστών κ. Αριστείδης Καμάρας, ο οποίος εισηγήθηκε το θέμα: «Ο Αθλητικός Πολιτισμός της Μικράς Ασίας: Το παράδειγμα του Απόλλωνα Σμύρνης», λέγοντας πως: «Σας καλημερίζω και σας καλωσορίζω σε αυτήν την πολύ ωραία ιδέα και πολύ ωραία πρωτοβουλία να μιλήσουμε για τον αθλητισμό της Μικράς Ασίας και των γύρω περιοχών, των πατρίδων μας των παλιών, των αλύτρωτων. Και θέλω να πω ότι είναι τιμή που είμαστε σήμερα εδώ, για να αγκαλιάσουμε αυτή την πρωτοβουλία, διότι είναι ένα πολύ σημαντικό κεφάλαιο, όχι μόνο ο αθλητισμός, αλλά και ο πολιτισμός, από τις πατρίδες μας τις παλιές, τις αλύτρωτες, αλλά πολύ περισσότερο διότι έχει να κάνει με τον αθλητισμό κι έχει να κάνει και με μία πορεία του αθλητισμού και του πολιτισμού και να δούμε αυτή την υπέροχη διαδρομή από την ασφάλεια των πατρίδων μέχρι τη σημερινή μέρα και, ίσως, για να τιμήσουμε εκείνους που προσέφεραν τόσα πολλά στην υπόθεση του Πολιτισμού και του Αθλητισμού.». Συνεχίζοντας ο κ. Καμάρας, είπε πως: «Όταν, βέβαια, πρέπει κανείς να μιλήσει για ένα τέτοιο θέμα και κυρίως για τον Πολιτισμό και τον Αθλητισμό της Μικράς Ασίας, και ιδιαίτερα της Σμύρνης, είναι υποχρεωμένος να αναφερθεί ιστορικά σε αυτόν τον κόσμο, που ο Πολιτισμός, η Παιδεία, οι Επιστήμες, ουσιαστικά ξεκίνησαν και βρήκαν από εκεί το βάθρο και εκτινάχτηκαν τα κλασικά γράμματα και ο Πολιτισμός, και, ασφαλώς, θα πρέπει να γίνει μια ειδική μνεία όταν οι ελληνιστικές πόλεις, με τους παγκόσμιους ανταγωνισμούς,αυτό το καταραμένο D.N.A., που διαθέτει ο Ελληνισμός, του αλληλοσπαραγμού και της διχόνοιας, ανάγκασε πάρα πολύ κόσμο, και ιδιαίτερα με τη μεγάλη ανάπτυξη εκείνων των κλασικών χρόνων, πάρα πολύ κόσμο να αναζητήσει σε άλλους χώρους, όπου γης, την επιβίωσή του και την επικράτησή του. Και, βέβαια, πρέπει να πούμε ότι σε όλη την τότε γνωστή υφήλιο, κυρίως μιλάμε για τη Μεσόγειο, όπου ιστορικά διαπιστώνουμε ότι ο Ελληνισμός κυριολεκτικά εκτινάχτηκε σε αυτόν τον χώρο, σε αυτήν την περιοχή της Ιωνίας. Και, βέβαια, αξίζει τον κόπο να δώσουμε χαρακτηριστικά παραδείγματα, ότι δεν είναι τυχαίο πως πολύ σημαντικά ονόματα των Γραμμάτων και των Τεχνών εκείνης της κλασικής περιόδου, μεγάλωσαν, ανδρώθηκαν και δημιούργησαν αυτό που δημιούργησαν σ’ αυτόν τον παράλιο χώρο. Θα αρκούσε να αναφερθεί κανείς όχι μόνο στους μεγάλους σοφούς εκείνης της περιοχής. Ξεκινώντας από τον Θαλή τον Μιλήσιο και φτάνοντας μέχρι πολλούς άλλους. Και κυρίως να θυμίσουμε ότι ακόμη κι αυτό που θεωρείται η κορυφαία στιγμή των κλασικών γραμμάτων, τουλάχιστον στη θεατρική υποδομή, η ελληνική τραγωδία ξεκίνησε από τη Σμύρνη. Ο Φρύνιχος, που ήταν από τους πρώτους, έγραψε την περίφημη τραγωδία: «Μιλήτου Άλωσις» από την καταστροφή από τους Πέρσες της μεγάλης αυτής μητροπόλεως. Αλλά σε όλη αυτή τη διαδρομή, όλα αυτά τα χρόνια, με όσα κι αν μεσολάβησαν, κι όσους διωγμούς κι αν υπέστησαν οι Έλληνες της περιοχής, λιγότερο της Μικράς Ασίας, αλλά γενικότερα η Ιωνία, κατόρθωσε και κράτησε την ταυτότητά της, κατόρθωσε και επέζησε, με αποτέλεσμα ιδιαίτερα η Σμύρνη να αποτελέσει, όπως ξέρουμε, τον άξονα της ανάπτυξης στη Μέση Ανατολή, όταν πλέον κυριαρχούσε μαζί με τη Βηρυτό, μαζί με την Αλεξάνδρεια, σε όλη την Ανατολική Μεσόγειο. Και εκεί μεγαλούργησε ο Ελληνισμός. Περισσότερο, τουλάχιστον από όλες τις άλλες πόλεις, είχε έναν διακριτό ρόλο η Σμύρνη, γιατί ακόμη και από όλες τις καλά οχυρωμένες πλούσιες ελληνικές πόλεις του Πόντου και της Μικράς Ασίας, η Σμύρνη είχε την πρωτοκαθεδρία στα θέματα Πολιτισμού. Άλλωστε γι’ αυτό και υπήρξε και πόλος έλξεως όλων, και η Σμύρνη της εποχής εκείνης ήταν μια σύγχρονη μεγαλούπολη του κόσμου. Και, βέβαια, πριν από όλα, στη Σμύρνη αναπτύχθηκαν όλες οι Επιστήμες, διότι υπήρχε και αυτό το πολύτιμο στοιχείο, των αλλοεθνών, που είχαν στηρίξει και είχαν βοηθήσει κάθε προσπάθεια του Πολιτισμού στη Σμύρνη. Είναι άπειρα τα έργα που αν θέλετε δημιούργησαν στη Σμύρνη.». Κατόπιν, ο κ. Καμάρας επισήμανε πως: «Επειδή ο αθλητισμός αποτελεί ένα αναπόσπαστο μέρος του Πολιτισμού, δεν θα μπορούσε η Ιωνία να αποτελέσει εξαίρεση σε αυτή την άποψη. Έτσι, στη Σμύρνη, έχουμε για πρώτη φορά την έννοια και τον θεσμό του αθλητισμού στην πλήρη του ανάπτυξη. Και αξίζει να πούμε ότι πολύ πριν δημιουργηθούν ή αναβιώσουν οι Ολυμπιακοί Αγώνες στην Ελλάδα, το 1896, η Σμύρνη είχε δείξει τον δρόμο, είχε δείξει την κατεύθυνση. Είναι γνωστό, λοιπόν, ότι οι πολύ ακμάζουσες μεγάλες πόλεις της Ιωνίας είχαν συστήσει την περίφημη «Ιωνική Δωδεκάπολη» και, ασφαλώς, από εκεί ξεκίνησε η Ιδέα του Ολυμπισμού, την οποία αργότερα ο Βικέλας με τον ντε Κουμπερτάν υλοποίησαν, διοργανώνοντας τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1896. Στη Σμύρνη, 30 χρόνια πριν, είχε δημιουργηθεί η «Ιωνική Δωδεκάπολις», και ετελούντο στην Ιωνία, στα πρότυπα των Αρχαίων Ολυμπιακών Αγώνων, οι Αγώνες της Ιωνίας! Κι από εκεί ξεκίνησαν οι Πανιώνιοι και οι Απολλώνιοι Αγώνες.», προσθέτοντας πως: «Οι ποδοσφαιρικές ομάδες, λόγω της παρουσίας πολλών Δυτικών μειονοτήτων, ας το πούμε έτσι, ιδρύθηκαν αθλητικοί σύλλογοι, πρόβαλλαν συνήθως ως πολιτιστικοί σύλλογοι, ως καλλιτεχνικοί σύλλογοι, ως πνευματικοί σύλλογοι, και, βέβαια, απέκτησαν και το παράδειγμά τους μέσα στον αθλητισμό. Αλλά δεν είναι μόνο η συμμετοχή στους αγώνες, διότι πρέπει να θυμίσουμε ότι όχι μόνο ο αθλητισμός της Ιωνίας, όχι μόνο στη Σμύρνη ή στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και στην Αλεξάνδρεια και σε όλες τις τότε μεγάλες πόλεις της Ανατολικής Μεσογείου. Έπειτα, εδώ να επισημάνουμε ότι στους Πανελλήνιους Αγώνες και στους αγώνες, που τότε διοργάνωνε η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη, έχουμε συμμετοχή των Ελλήνων της διασποράς. Έχουμε συμμετοχή, αργότερα, των Ελλήνων της Ιωνίας, που μετείχαν ως Έλληνες πλέον, ως μέλη Ολυμπιακών αποστολών, στους Ολυμπιακούς Αγώνες. Άξονες δύο και κορυφαίοι πυλώνες για τους συλλόγους αυτούς αποτέλεσε ο Πολιτιστικός Σύλλογος Απόλλων Σμύρνης, που όπως είπαμε ιδρύθηκε το 1891, και ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος, ο οποίος ιδρύθηκε το 1893. Εδώ υπάρχει και μία μικρή διένεξη, θα έλεγα, ανάμεσα στους δύο αυτούς μεγάλους συλλόγους, διότι ορισμένοι ισχυρίζονται ότι ο Πανιώνιος ιδρύθηκε το 1890. Για την Ιστορία θα σας πω ότι υπήρχαν δύο σωματεία ανεξάρτητα, το ένα είχε ιδρυθεί το 1890 και το άλλο το 1893, τα οποία συγχωνεύτηκαν και αποτέλεσαν τον Πανιώνιο, το 1893. Για την ιστορία, αξίζει να το πούμε, όχι ότι έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία, βέβαια, αλλά ο Απόλλωνας ιδρύθηκε το 1891 και ο Πανιώνιος Γ.Σ. το 1893. Το πιο ουσιαστικό ήταν αυτά που ακολούθησαν κι αυτά που έχουμε ζήσει.». Επίσης, ο κ. Καμάρας τόνισε πως: «Με τη Μικρασιατική Καταστροφή, αυτή την τεράστια καταστροφή του Ελληνισμού, έχουμε τον ξεριζωμό του Ελληνισμού, τον ξεριζωμό της Ιωνίας. Αλλά τίποτα, όμως, δεν μπορούσε να σβήσει το μεγαλείο και τη δύναμη αυτού του στοιχείου, το οποίο, όπως αποδείχτηκε αργότερα, και όπως είναι βέβαιο, με τον ερχομό τους στην Ελλάδα οι πρόσφυγες αυτοί έδωσαν τεράστια ώθηση στον Ελληνισμό στη Μητροπολιτική Ελλάδα και κυρίως στην Οικονομία, αλλά και τον Πολιτισμό μας. Γιατί πραγματικά κυριολεκτούμε όταν λέμε ότι «Ex Oriente Lux», ότι, πράγματι, εξ Ανατολών το Φως! Γιατί οι άνθρωποι αυτοί μετέφεραν τις γνώσεις τους, την εμπειρία τους και βοήθησαν να αναπτυχθεί η Ελλάδα με τον τρόπο που αναπτύχθηκε. Ο αθλητισμός απετέλεσε ένα κομμάτι μέσα σε όλη αυτή την αγωνία των ανθρώπων αυτών να στεριώσουν, να εγκατασταθούν και να στεριώσουν, και να βρουν έναν νέο τρόπο ζωής, με όσα πέρασαν.». Ακόμη, ο κ. Καμάρας ανέφερε πως: «Το Αθλητικό Πνεύμα, που τόσο πολύ ενέπνευσε τους ανθρώπους στην Ιωνία, ενέπνεε πάντοτε κι αυτούς που ήρθαν εδώ. Και θα μιλήσω για τον Απόλλωνα, που γεννήθηκα μέσα στον Απόλλωνα, που είχα την τιμή να τον υπηρετήσω και να τον υπηρετώ και τώρα, που έχουν περάσει τόσα χρόνια, από τότε που είμαι μέσα σε αυτό το Σωματείο. Ο Απόλλων, όταν ήρθε, ανασυστήθηκε, αναδημιουργήθηκε το 1923, και η πρώτη του «στέγη», το πρώτο του γήπεδο, ήταν ο προαύλιος χώρος του Ναού του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα. Αλλά επειδή η μοίρα ήταν τέτοια, κι από εκεί εκδιώχθηκε ο Απόλλων, και βρήκε στέγη στο Ρουφ, δίπλα στις σιδηροδρομικές γραμμές, και εγκαταστάθηκε για ένα μεγάλο διάστημα εκεί. Ο Απόλλων, όπως και ο Πανιώνιος, αλλά κυρίως ο Απόλλων, αποτέλεσε, με τους εμπνευσμένους ηγέτες που είχε τότε, τους ανθρώπους που πέρα από τον αγώνα της ζωής έδιναν και τον αγώνα του πολιτισμού και του αθλητισμού, στήριξε με τις δυνάμεις που είχε, με τις ατέλειωτες δυνάμεις που διέθεταν αυτοί οι άνθρωποι, στήριξε κάθε αθλητική πρωτοβουλία. Ο Απόλλων υπήρξε πρωτοπόρος σε οτιδήποτε οργανωτικό υπήρχε σε όλον τον χώρο του αθλητισμού και όχι μόνον στο ποδόσφαιρο, όπως νομίζουμε, γιατί είναι από τα πρώτα σωματεία και της Ένωσης Αθηνών, αλλά και της Ελληνικής Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας (Ε.Π.Ο.), και πρωτοστάτησε παντού, και έφτασε αυτή η ομάδα, σε εκείνο το στοιχειώδες γήπεδο του Ρουφ, να πάρει πρωταθλήματα, όπως πήρε το πρωτάθλημα του ’37-’38, το είχε πάρει το ’47-’48, μέσα στη μανία του εμφυλίου, και μετά το ’57-’58. Μια εκπληκτική συγκυρία, ανά δεκαετία, ο Απόλλων έπαιρνε πρωταθλήματα.», συμπληρώνοντας πως: «Το 1947, με την εμπνευσμένη ηγεσία του Δ. Μαρσέλλου, βουλευτού του Ελληνικού Κοινοβουλίου και Προέδρου του Απόλλωνα, αγοράστηκε ο χώρος στη Ριζούπολη και δημιουργήθηκε αυτό το υπέροχο γήπεδο που έχουμε τώρα, επιπέδου «Champions League»!». Στη συνέχεια, ο κ. Καμάρας αναφέρθηκε λεπτομερέστερα στην Ιστορία του Απόλλωνα και στις φάσεις διαμόρφωσης του ιδιόκτητου γηπέδου του, προσθέτοντας πως: «Είχαμε και την τύχη, κατά την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, να φιλοξενήσει το γήπεδο του Γυμναστικού Συλλόγου Απόλλων Σμύρνης αγώνες, και να δημιουργηθεί ουσιαστικά ένα καινούργιο Στάδιο. Κι αυτό είναι αυτή τη στιγμή η μεγάλη περιουσία του συλλόγου: το γήπεδο και το κλειστό γυμναστήριο. Και, βεβαίως, ο Απόλλων, παρά την κρίση, παρά τους δύσκολους καιρούς, εξακολουθεί να αγωνίζεται για να δικαιώσει τους αγώνες και τις θυσίες όλων εκείνων που δημιούργησαν αυτή την τεράστια ομάδα. Αλλά δεν θέλω να μείνω, βέβαια, μόνο στον Απόλλωνα, αλλά αναφέρθηκα τόσο σε αυτόν γιατί είναι το σωματείο στο οποίο οφείλω την αθλητική μου υπόσταση. Αλλά θέλω, επίσης, να πω ότι ο Απόλλωνας αποτέλεσε πάλι έναν σημαντικό άξονα, θα έλεγα από τους οδηγούς των Μικρασιατικών σωματείων, διότι αποτέλεσε κατά κάποιον τρόπο έναν φάρο, που εξέπεμπε αυτές τις υπέροχες ιδέες του Μικρασιατικού Πολιτισμού και της παράδοσης. Και, βέβαια, βλέπουμε όλοι με πάρα πολλή χαρά και με πάρα πολλή συγκίνηση, πόσο τεράστια είναι αυτή η παράδοση του Μικρασιατικού Πολιτισμού.». Ακολούθως, ο κ. Καμάρας αναφέρθηκε στις προσφυγικές ομάδες, που ιδρύθηκαν και εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα, μετά από τον ξεριζωμό τους από την Ιώνια, επισημαίνοντας ακόμη πως: «Πρόκειται για έναν τεράστιο, απίστευτα μεγάλο αριθμό των μικρασιατικών συλλόγων, γιατί υπάρχουν και τα Ποντιακά, υπάρχει κι ένα πλήθος σωματείων της διασποράς, που έτυχε να το ζήσω και να το δω το 1963 στην Αλεξάνδρεια και στο Κάιρο, όπου τα δύο μεγάλα Σπόρτινγκ Κλαμπ της Αθλητικής Ένωσης Ελλήνων Αλεξανδρείας και Καΐρου ήταν τα κορυφαία σωματεία του Αιγυπτιακού αθλητισμού. Τα αθλητικά κέντρα του Καΐρου και του Σπόρτινγκ Κλαμπ της Αλεξάνδρειας ήταν μεγαλύτερα από το Πεδίον του Άρεως.», τονίζοντας, επίσης, πως: «Συνεπώς, η δυναμική που έχει αυτός ο τόπος, αυτός ο Ελληνισμός, από όπου κι αν επήγασε, κι απ’ όπου κι αν ξεπήδησε και όπου κι αν επιβιώνει, διαθέτει μια τεράστια δύναμη. Διαθέτει, μέσα στα τόσα ελαττώματα της φυλής, και κάποια στοιχεία που τον έχουν βοηθήσει αυτόν τον Ελληνισμό να έχει διδάξει την ανθρωπότητα και να εξακολουθεί και σήμερα να υπάρχει, και εξακολουθεί και σήμερα να παρουσιάζει στην παγκοσμιότητα τις δυνατότητές του.». Τέλος, ολοκληρώνοντας την από στήθους ομιλία του, ο κ. Καμάρας ανέφερε μεταξύ άλλων πως: «Ακόμη και μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή βλέπουμε το μικρασιατικό στοιχείο να μεγαλουργεί. Αν σκεφτείτε ότι ο Σεφέρης (ο Σεφεριάδης) γεννήθηκε στη Σμύρνη, αν σκεφτείτε ότι όλοι οι μεγάλοι λογοτέχνες, οι σημαντικοί, κυρίως της γενιάς του ’30, είναι άνθρωποι που έχουν την καταγωγή τους δεμένη με αυτά τα χώματα. Κι αν σκεφτείτε ότι αξίζει τον κόπο να διαβάσει κανείς ό,τι έχει γραφτεί για τη Σμύρνη από όλη τη γενιά αυτή.», συμπληρώνοντας πως: «Ήθελα, όμως, να σταθώ ιδιαίτερα σε έναν άνθρωπο, ο οποίος έγραψε για τον Ελληνισμό, μόχθησε για τον Ελληνισμό της Σμύρνης, θέλω να μιλήσω για τον Τάσο Αθανασιάδη, ο οποίος υπήρξε μεγάλος συγγραφέας, τεράστιος άνθρωπος των Γραμμάτων, και, βεβαίως, όπως όλοι ξέρουμε, μέλος της Ακαδημίας και Διευθυντής του Εθνικού Θεάτρου. Ο Αθανασιάδης, λοιπόν, με τα τόσα έργα που έχει γράψει, ίσως όσοι παρακολουθούν τηλεόραση και βλέπουν τα ελληνικά σίριαλ θα θυμούνται ότι έχει ακριβώς περιγράψει, με απόλυτη σαφήνεια, τη Μικρασιατική Καταστροφή. Ο Αθανασιάδης, λοιπόν, έγραψε για τη σφαγή της Σμύρνης, όπου περιγράφει τον θάνατο του Μητροπολίτη, του Χρυσοστόμου Σμύρνης,  και πώς το κακοποιημένο σώμα του Μητροπολίτη το παρέδωσαν οι Τούρκοι στους Έλληνες. Και ο Μητροπολίτης Σμύρνης ετάφη στο γήπεδο του Απόλλωνα στη Σμύρνη. Και αυτό το αναφέρει με ντοκουμέντα και ιστορικά στοιχεία ο Αθανασιάδης στο βιβλίο του. Δεν υπάρχει αρχή και τέλος για το μεγάλο και υπέροχο αυτό κομμάτι του Ελληνισμού, που εξακολουθεί να υπάρχει και θα εξακολουθήσει να μεγαλουργεί.». Η εκδήλωση συνεχίστηκε με την προβολή ενός λιγόλεπτου, αλλά άκρως κατατοπιστικού ενημερωτικού βίντεο, όπου εξιστορούταν η πορεία του Απόλλωνα Σμύρνης στην Ελλάδα και η δημιουργία των εγκαταστάσεών του στη Ριζούπολη, μέχρι την τελική ολοκλήρωσή τους και τη σημερινή τους εικόνα, καθώς και ένα σύντομο ιστορικό με τη γενικότερη πορεία του στον χώρο του αθλητισμού. ΕΙΣΗΓΗΣΗ κ.ΛΟΥΚΑ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ (προέδρου ΚΕ.ΜΙ.ΠΟ-Ο.Π.Σ.Α.) Αμέσως μετά, έλαβε τον λόγο ο κ. Λουκάς Χριστοδούλου, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα: «Η συνεισφορά των προσφυγικών σωματείων στην κοινωνική ενσωμάτωση των προσφύγων: Το παράδειγμα της Νέας Ιωνίας», ξεκινώντας την εισήγησή του με τη διευκρίνιση πως: «Θα ήθελα να πω κι εγώ κάτι, να συνεισφέρω στην ιστορική αναφορά: τον αγιασμό των εγκαινίων του γηπέδου στη Ριζούπολη, το 1947, έκανε ο Επίσκοπος Πατάρων Μελέτιος, που είχε υπό την εποπτεία του την ευρύτερη περιοχή Ν. Ιωνίας, Ν. Φιλαδέλφειας και την περιοχή γύρω από το Β΄ Νεκροταφείο.Θέλω να ευχαριστήσω το Ινστιτούτου Διεθνούς και Αθλητικού Δικαίου και τον Πρόεδρό του Ανδρέα Μαλάτο για την τιμητική πρόσκληση να σας μιλήσω σήμερα για το εν λόγω θέμα. Πάμε να δούμε πρώτα ποια ήταν τα προσφυγικά σωματεία της Νέας Ιωνίας: οι πρόσφυγες κάτοικοι της πόλης μας, θύματα μιας πρωτάκουστης καταστροφής, με την άφιξή τους στην ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα έψαχναν τη νέα τους πατρίδα και τη βρήκαν με τη βοήθεια της Επαναστατικής Κυβέρνησης του 1922, με τον αρχηγό της Νικόλαο Πλαστήρα, που έμελλε να είναι η περιοχή των Ποδαράδων, η σημερινή Νέα Ιωνία. Άγνωστοι οι περισσότεροι μεταξύ τους, προερχόμενοι από διάφορες επαρχίες της Ανατολής, δεν κάμφθηκαν, συγκέντρωσαν τις τότε ψυχικές και σωματικές δυνάμεις, που τους είχαν απομείνει, και επιδόθηκαν στο βαρύ έργο της εκ του μηδενός ανασυγκρότησης και δημιουργίας. Έφτιαξαν τα σπίτια τους, τα νοικοκυριά τους, βρήκαν δουλειές, ενώ γρήγορα οργανώθηκαν σε συμβούλια, επιτροπές, συνδέσμους, συλλόγους και σωματεία, συνεταιρισμούς, ενώσεις, λέσχες, οργανώσεις και άρχισαν να ατενίζουν τη ζωή τους.». Συνεχίζοντας την ομιλία του, ο κ. Χριστοδούλου επισήμανε πως: «Στη Νέα Ιωνία, που μέχρι το 1934 ήταν συνοικισμός της Αθήνας, οι προσφυγικοί σύλλογοι έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση, στην έκδοση των προσφυγικών ταυτοτήτων, που ήταν απαραίτητα για την επαφή τους με τις δημόσιες υπηρεσίες. Οι σύλλογοι, τα σωματεία, οι ενώσεις, οι συνεταιρισμοί, είναι γεγονός ότι έγραψαν ένα μέρος της Ιστορίας της πόλης, μέσα από τη δράση τους για αλληλοβοήθεια και δημιουργία. Συνήθως οι σύλλογοι οργανώθηκαν τα πρώτα χρόνια σε επίπεδο κοινοτήτων της ιδιαίτερης πατρίδας τους: Σπαρταλήδες, Αλαγιαλήδες, Ινεπολίτες, Κασταμονίτες, Σμυρνιοί, Βουρλιώτες, Πόντιοι ή σε επίπεδο τοπικής κοινωνίας: Ινέπολη, Ελευθερούπολη, Σαφράμπολη, Νεάπολη και αργότερα Καλογρέζα. Η άνοδος του Μεταξά, το 1936, έγινε αιτία να σταματήσουν οι οποιεσδήποτε διεκδικήσεις με τη μορφή συλλόγων ή σωματείων. Τα περισσότερα σωματεία έκλεισαν. Ο δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς δεν ήθελε συνδικάτα ή πολιτιστικές εκδηλώσεις. Είχε τις δικές του απαντήσεις σε μορφές κοινωνικών και πολιτιστικών διεκδικήσεων. Έτσι, η πλειονότητα των υπαρχόντων συλλόγων αδρανοποιήθηκε ή έκλεισε. Και, βέβαια, ελάχιστοι από αυτούς συνέχισαν μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κάποιοι, με την ίδια επωνυμία ή σκοπό θα επανιδρυθούν, αλλά δεν θα θεωρηθούν συνέχεια των προπολεμικών συλλόγων.». Ακολούθως, με τη βοήθεια της προβολής ιστορικού φωτογραφικού υλικού, σχετικού με τα όσα είπε μέχρι εκείνη τη στιγμή, που περιελάμβανε στιγμές από την καταστροφή της Σμύρνης μέχρι την εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα, αλλά και από τις δραστηριότητες των συλλόγων που δημιούργησαν, τις σφραγίδες τους και τα καταστατικά τους, ο κ. Χριστοδούλου επεξήγησε κάθε φωτογραφία, κι αμέσως μετά, συνέχισε αναφερόμενος στα αθλητικά σωματεία, για τα οποία, με την παράλληλη προβολή επίσης σχετικών εικόνων, είπε πως: «Τα αθλητικά σωματεία, που ιδρύθηκαν στην πόλη μας, μετά την εγκατάσταση των προσφύγων, έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στα αθλητικά και πολιτιστικά δρώμενα. Στους σκοπούς των καταστατικών τους, εκτός από τη σωματική διάπλαση, διαπαιδαγώγηση των νέων κ.τ.λ., έκαναν και πολιτιστικές δραστηριότητες, με χοροεσπερίδες, εκδρομές κ.λπ., αντιγράφοντας κατά κάποιον τρόπο τα δρώμενα αντίστοιχων συλλόγων στην περιοχή της Ιωνίας. Ο αθλητισμός για τους νέους ήταν μια διέξοδος από τα μεγάλα και πολλά προβλήματα, που είχαν να αντιμετωπίσουν. Γι’ αυτό σε κάθε γειτονιά υπήρχε κι ένας φορέας αθλητικός, που προσπαθούσε να επιβιώσει, αφού η έλλειψη αθλητικού υλικού και χώρων άθλησης ήταν περισσότερο από εμφανής. Τη λύση στο πρόβλημα έδιναν οι αλάνες στις γειτονιές, που ήταν πάντα γεμάτες από παιδιά, που περίμεναν με τη σειρά τους να παίξουν δίτερμα, έχοντας, συνήθως, για τέρματα δύο πέτρες ή στερεωμένα με δυο ξύλα με πέτρες. Άξια συγχαρητηρίων ήταν τα μέλη των διοικήσεων των συλλόγων, που προσπαθούσαν με τη μικρή οικονομική συνεισφορά των μελών τους και τη διενέργεια εράνων, λαχειοφόρων αγορών, χοροεσπερίδων και θεατρικών παραστάσεων να ενισχύσουν αυτές τις υποδομές των σωματείων. Στη Νέα Ιωνία, ο πρώτος αθλητικός χώρος γεννιέται τον Μάιο του 1926, με την παραχώρηση του γηπέδου στον «Παμμικρασιατικό Σύνδεσμο Νέων», ο οποίος αρχίζει τις εργασίες διαμόρφωσης. Το γήπεδο αυτό ήταν απέναντι από το σημερινό Επισκοπείο της Νέας Ιωνίας. Και εκεί πέρα γίνεται ο πρώτος ποδοσφαιρικός αγώνας, στις 6 Ιουνίου του 1926, με την ομάδα της Κηφισιάς να έρχεται για να αντιμετωπίσει και να κερδίσει τον τοπικό Παμμικρασιατικό Σύνδεσμο με 2-0. Η κατάθεση του θεμελίου λίθου του γυμναστηρίου γίνεται από τον εκπρόσωπο του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Θεόδωρου Πάγκαλου. Πολλά τα ενδιαφέροντα. Εκτός από ποδόσφαιρο, παίζανε και αθλούνταν με κλασικό αθλητισμό, με στίβο. Λίγο αργότερα, τα ίδια φαινόμενα, γήπεδα κ.τ.λ., δημιουργούνται και στην περιοχή της Καλογρέζας και τότε γίνονται τοπικά πρωταθλήματα. Ο κόσμος δεν μπορούσε να μεταφερθεί, δεν υπήρχαν μέσα για να πάνε από τη μια μεριά της Αττικής στην άλλη. Ήταν πάρα πολύ δύσκολα, κι έτσι κάνανε τοπικά πρωταθλήματα. Στο τοπικό πρωτάθλημα Νέας Ιωνίας συμμετείχαν 5-6 ομάδες από το κέντρο της Νέας Ιωνίας, 2 από την Καλογρέζα, 1 από τον Περισσό, 1 από τη Νεάπολη. Έτσι γινόταν ο αθλητισμός. Βέβαια, ο αθλητισμός είχε και μερικά ευτράπελα. Χαρακτηριστικά έχω να σας πω: το 1932, έρχεται από τα Μανιάτικα του Πειραιά, ο Εθνικός Πειραιώς, για να παίξει στο γήπεδο της Νέας Ιωνίας. Τότε, ο αθλητισμός ήταν χαρά. Γράφει, λοιπόν, το ρεπορτάζ ότι: «Ξεκινήσανε από τον Πειραιά, σταματήσανε κάπου στην Ομόνοια, ήπιανε δυο-τρία κρασάκια και μετά πήρανε το λεωφορείο, ήρθανε μέχρι τη Νέα Ιωνία, τους περίμενε ο Πρόεδρος για να τους πάει μισή ώρα με τα πόδια, και φτάσανε στο γήπεδο.». Στο γήπεδο, επειδή ήταν μεγάλη αλάνα, κάνανε όλοι βόλτα. Έπρεπε να σφυρίξει ο διαιτητής για να βγούνε από το γήπεδο και να αρχίσει ο αγώνας. Το τέρμα ήταν με δύο κάθετα δοκάρια, έλειπε το οριζόντιο, και το ρεπορτάζ λέει ότι: «Σούταρε ο ένας και οι μισοί φωνάξανε «γκολ» κι οι άλλοι «άουτ». Αρχίζουν οι αντιδικίες και το αποτέλεσμα ήταν να βγούνε μέχρι πιστόλια, για να μπορέσουν να ηρεμήσουν τα πράγματα.». ήταν Μανιάτες αυτοί, δεν μπορούσαν να το «χωνέψουν» κιόλας. Και βλέπουμε, λοιπόν, ότι τα παιχνίδια ήταν χαρά τότε. Μέχρι το 1950, οι μετακινήσεις των ομάδων έξω από τα όρια της Αττικής ήταν απαγορευτικές. Οι ομάδες, όταν ήταν να πάνε να παίξουν ποδόσφαιρο στο Πικέρμι, παίρνανε τις οικογένειές τους και κάνανε όλοι εκδρομή. Το μόνο δώρο ήταν να τους κεράσει η ομάδα μια πορτοκαλάδα ή μια λεμονάδα. Κάποιος ποδοσφαιριστής για να πάρει μεταγραφή από τη μία ομάδα στην άλλη, έπρεπε να έχει πληρώσει τις συνδρομές του σαν μέλος. Κάθε ποδοσφαιριστής ήταν μέλος του σωματείου του. Αν ήθελε να πάρει μεταγραφή, θα έπρεπε να έχει ξοφλήσει μέχρι τον τελευταίο μήνα τις εισφορές του για να μπορέσει να πάρει. Έτσι, λοιπόν, θα δούμε και ποδοσφαιριστές, που αφήσανε όνομα στη Νέα Ιωνία, ο Μαρόγλου κ.τ.λ., τον έναν μήνα να παίζουν στη μια ομάδα της Καλογρέζας, και τον άλλον μήνα να παίζουν στην άλλη. Επιτρέπονταν αυτές οι μετακινήσεις, γιατί ο αθλητισμός είχε τελείως ερασιτεχνικό χαρακτήρα. Να θυμηθούμε ότι την περίοδο εκείνη όταν χτύπαγε κάποιος ποδοσφαιριστής ήταν πολύ δύσκολες οι εγχειρίσεις και να επουλωθούν οι πληγές. Δεν υπήρχαν αθλίατροι, άρα ήταν πολύ δύσκολο. Πολλές φορές οι ποδοσφαιριστές πήγαιναν να πούνε τα κάλαντα, για να μαζέψουν λεφτά για να ράψουν τις φανέλες τους, που ήταν σκισμένες, όταν τους τραβούσε ο αντίπαλος, ή έλιωναν από το πολύ πλύσιμο.Τις εποχές του Πάσχα, που ήταν τριήμερο-τετραήμερο, τους δινόταν η ευκαιρία να κάνουνε «τουρνουά», γιατί τότε ήταν ελεύθεροι, καθώς δουλεύανε όλοι, οπότε εκείνες τις ημέρες που ήταν αργία τους δινόταν η δυνατότητα να παίξουν ποδόσφαιρο και να βγάλουν μετά έναν δίσκο για να μαζέψουν ό,τι μπορούσαν να προσφέρουν οι άνθρωποι. Και, βέβαια, το ποδόσφαιρο ήταν ο «βασιλιάς των σπορ», που διασκέδαζε και ψυχαγωγούσε τον κόσμο, ακόμα και τις μέρες του Πάσχα, όπως είπα.». Στη συνέχεια, ο κ. Χριστοδούλου ανέφερε πως: «Πολλά ποδοσφαιρικά σωματεία μετά την ίδρυσή τους διαλύθηκαν, μη αντέχοντας το βάρος των εξόδων. Να πούμε χαρακτηριστικά πως την περίοδο 1925-1940, τα πολλά σωματεία της Νέας Ιωνίας ήταν κάτι ιδιαίτερο. Γιατί, τι γινόταν; Δεν υπήρχε τηλεόραση, δεν υπήρχαν παιχνίδια. Άρα, η κάθε γειτονιά έκανε τη δική της ομάδα, για να παίζουν 11 και 11. Γιατί αν τυχόν στη Νέα Ιωνία κάνανε μια ομάδα, θα έπαιζαν μόνο 11 παιδιά, ενώ το ποδόσφαιρο ήταν παιχνίδι και ήταν χαρά τους να συγκεντρώνονται την Κυριακή 10 η ώρα το πρωί και να πηγαίνουν με τα πόδια να συναντήσουν τη μια ομάδα το μεσημέρι και να συνεχίζουν να πάνε στην άλλη περιοχή να παίξουν το απόγευμα. Έτσι, λοιπόν, χωρίς να υποτιμήσουμε και τους αγώνες στίβου, που γίνονταν από το 1935-36, η Νέα Ιωνία είχε δεκάδες αθλητικά σωματεία (τα γράφω σε ένα βιβλίο μου), που συνεισέφεραν με όποιες δυνατότητες είχαν, για να μπορέσουν να βρούνε διέξοδο.», κατόπιν αναφέρθηκε με περισσότερες λεπτομέρειες στο αρχειακό φωτογραφικό υλικό, που επιμελήθηκε ο ίδιος και πρόβαλε για τα αθλητικά σωματεία της Νέας Ιωνίας, διευκρινίζοντας πως «ιδρύθηκαν πολλές αθλητικές εφημερίδες την εποχή εκείνη», κι ακόμη επισήμανε πως «το πρώτο αθλητικό σωματείο της περιοχής ήταν ο Ο.Φ.Ν.Ι..», κι ολοκλήρωσε την κατατοπιστική ομιλία του μιλώντας για τη δραστηριοποίηση των φιλάθλων των σωματείων. ΕΙΣΗΓΗΣΗ κ.ΚΥΡΙΑΚΟΥ ΧΗΝΑ (μέλος της Λέσχης Πολιτισμού και Ιστορίας της Α.Ε.Κ.) Η Ημερίδα συνεχίστηκε με την ομιλία του κ. Κυριάκου Χήνα, το θέμα του οποίου ήταν: «Η συνεισφορά των προσφυγικών σωματείων στην τοπική κοινωνία: Το παράδειγμα της Α.Ε.Κ.». Ξεκινώντας, λοιπόν, την ομιλία του, ο κ. Χήνας είπε χαρακτηριστικά πως: «Στα επόμενα 11 λεπτά θα προσπαθήσω να σκιαγραφήσω την προσφορά της Α.Ε.Κ. στην κοινωνία της Νέας Φιλαδέλφειας. Το ιστορικό πλαίσιο είναι γνωστό. Ίσως είναι τα 10 πιο ταραγμένα χρόνια του Ελληνισμού όλων των εποχών, αν δεν υπερβάλλω. Δέκα συνεχόμενα χρόνια, από το 1912 μέχρι το ’22, όταν δοκιμάστηκαν οι αντοχές και το αξιακό μέγεθος του Έθνους. Δύο Βαλκανικοί Πόλεμοι, η εμφύλια σύρραξη Βενιζελικών και Βασιλικών, ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος και η τραγωδία στη Μικρασία. Παραπέσανε πολλά! Οι πρόσφυγες, υπολογίζουμε 1,4 εκατ. δηλαδή το ¼ του πληθυσμού της Ελλάδας, οι οποίοι είχαν έντονες δυσκολίες στην προσαρμογή και στην αφομοίωση, είναι γνωστά αυτά, με ονομασίες από «τουρκόσποροι» πρόσφυγες μέχρι «γιαουρτοβαφτισμένοι» και τα υπόλοιπα, κυρίως επειδή έπαιρναν τις δουλειές με φτηνό μεροκάματο, από τους ντόπιους. Επίσης, είχαν άλλα ήθη και έθιμα και πιο ελευθεριάζουσα κουλτούρα. Αντιμετωπίστηκαν πολύ άσχημα από τους ντόπιους, και στο σημείο αυτό νομίζω ότι η Α.Ε.Κ. έκανε πάρα πολλά πράγματα για να αποκατασταθεί η αξιοπιστία και η αυτοπεποίθηση των ανθρώπων αυτών.». Συνεχίζοντας την εισήγησή του, ο κ. Χήνας ανέφερε πως: «Γύρω από τη Νέα Φιλαδέλφεια, το 1920, η περιοχή ονομαζόταν «Ποδονίφτης», κατά μία εκδοχή, γιατί όταν ήθελαν να πάνε στην Αθήνα ένιβαν τα πόδια τους στο ποτάμι. Η περιοχή κατοικούνταν από 110 άτομα το 1920. Μετά τη Μικρασιατική τραγωδία, είναι γνωστό ότι ήρθαν δύο κύματα προσφύγων: το πρώτο το 1922, όταν το υπουργείο Κοινωνικής Πρόνοιας απαλλοτρίωσε μία έκταση, που ανήκε στον Πανάγιο Τάφο. Και μετά το 1927, δεύτερο κύμα προσφύγων, όταν κάηκαν τα «προσφυγικά» στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας, στους Αμπελόκηπους. Η ονομασία Νέα Φιλαδέλφεια δόθηκε το 1932 (άργησε λίγο), έγινε κοινότητα το ’34, και Δήμος το 1947. Η πλειοψηφία των κατοίκων (εδώ είναι μία μικρή έκπληξη) είχε έρθει όχι από την Κωνσταντινούπολη, αλλά από τη Σμύρνη. Το 23% είναι από τα Βουρλά, 13% από την Κωνσταντινούπολη, 10% από τα Βρύουλα και από άλλες 118 πόλεις της Μικράς Ασίας. Το εντυπωσιακό είναι ότι στην πλειοψηφία τους ήταν από μέση και ανώτερη κοινωνική τάξη. Ήταν έμποροι, βιοτέχνες, υπάλληλοι και στη Νέα Φιλαδέλφεια ζούσαν ανεκτά σε σχέση με άλλους, γιατί είχαν λάδι από τους τοπικούς ελαιώνες, κρασί από τα αμπέλια και οπωροκηπευτικά στον Κηφισό. Τα πρώτα γραφεία της ΑΕΚ  ήταν στην οδό Μητροπόλεως, στη Χ.Α.Ν. . Η προπόνηση (τώρα το άκουσα κι εγώ για τον Απόλλωνα), γινόταν και για την Α.Ε.Κ. στους στύλους του Ολυμπίου Διός. Κυριαρχούσε το τμήμα του στίβου κυρίως. Το ποδόσφαιρο ήταν σε δεύτερη μοίρα. Οι ευνοϊκές προϋποθέσεις, που υπήρχαν για να προχωρήσει αυτό το σωματείο, ήταν κατ’ αρχάς ότι ήταν έτοιμοι από την «Πέραν Κλουμπ», στην ουσία έγινε μεταστέγαση του σωματείου στην Ελλάδα, άρα είχαν έτοιμες προδιαγραφές. Επίσης, τότε υπήρχε η αντίληψη του «Homo Ludens» σε σχέση με τον «Homo Sapiens» παλιότερα, τον άνθρωπο που ήθελε να μάθει, ή σε σχέση με τον «Homo Faber», τον άνθρωπο που ήθελε να κατασκευάσει, τώρα, μετά από τόσες τραγωδίες, ήρθε ο «Homo Ludens», ο άνθρωπος που ήθελε να χαρεί, να διασκεδάσει, να παίξει. Κι αυτό πολύ ευνόησε τα αθλητικά σωματεία όλα, και ιδιαίτερα την Α.Ε.Κ..». Ακόμη, ο κ. Χήνας επισήμανε πως: «Εγώ προσωπικά, επιτρέψτε μου, νομίζω τη μεγαλύτερη ευνοϊκή προδιάθεση για να γίνει η Α.Ε.Κ. ένα σωματείο και να ανέβει ως αξιακό μέγεθος ήταν το κύρος των ιδρυτών της. Να αναφέρουμε τον πρώτο Πρόεδρο, τον Κωνσταντίνο Σπανούδη, ο οποίος είχε σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες στη Σορβόννη, ήταν βουλευτής και δεξί χέρι σχεδόν του Ελευθέριου Βενιζέλου. Η κόρη, επίσης, του Σπανούδη, η Αθηνά Σπανούδη, η οποία έκανε μάθημα πιάνου στην κόρη του Σουλτάνου στην Κωνσταντινούπολη, ήταν σοβαρή και σπουδαία μουσικολόγος. Ήταν όλοι οι ιδρυτές ανώτερης κοινωνικής τάξης και με ευρεία μόρφωση, όπως ήταν ο Ζαρίφης, που ήταν μεγαλοτραπεζίτης, ο Στρογγύλης (επιχειρηματίας) κ.ά. . Το γήπεδο της Α.Ε.Κ., είναι γνωστό ότι παραχωρήθηκε από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, το 1926. Το 1928 υπήρξαν κάποιες προσπάθειες από εύπορους κατοίκους της περιοχής να πάρουν τον χώρο αυτόν, και τότε, βιαστικά οι πρόσφυγες, τα βράδια, με εθελοντική εργασία, ισοπέδωσαν τον χώρο, έβαλαν και δύο τέρματα και στην ουσία κατοχύρωσαν τον χώρο ως γήπεδο.Εγκαίνια έγιναν το 1930, στο φιλικό Α.Ε.Κ.-Ολυμπιακού: 2-2. Φυσικά, μεγάλο ρόλο έπαιξε και η διάθεση των ανθρώπων να ξεχωρίσουν από την ταπεινή και δύσκολη περίπτωση της καταγωγής, αλλά και της διαμονής τους στη Νέα Φιλαδέλφεια.». Επίσης, ο κ. Χήνας ανέφερε πως: «Κλείνω με μια αναφορά στο τι ακριβώς προσπάθησε και πέτυχε, ίσως, η Α.Ε.Κ. να προσφέρει στην τοπική κοινωνία. Κατ’ αρχάς, βοήθησε ψυχολογικά τους ανθρώπους της Νέας Φιλαδέλφειας, τους βοήθησε να αναπτύξουν την αίσθηση του ανήκειν, ότι δεν είναι μόνοι τους πλέον και ότι υπάρχουν πολλοί μαζί, σε μία ομάδα ανθρώπων, που συλλειτουργούν πάντοτε γύρω από τον ίδιο σκοπό. Δεν είναι τυχαία -σημειολογικά- και τα συνθήματα, που ακούγονται μέχρι και σήμερα στο γήπεδο: «Γιατί μονάχα αυτή η ομάδα μου ομορφαίνει τη ζωή». Έπαιξε πολύ μεγάλο ρόλο στην ψυχολογία των ανθρώπων που ήταν μόνοι τους, εγκαταλελειμμένοι και διωγμένοι σαν «τουρκόσποροι»! Εκεί έγιναν, και ψυχολογικά ενισχύθηκαν, μεγάλες μουσικές συναυλίες, με θεατρικές παραστάσεις, εκδηλώσεις του Λόγου, βιβλιοπαρουσιάσεις και πολλές εκδρομές, που συνέσφιξαν ψυχολογικά τους ανθρώπους και το σωματείο. Γεύματα κοινά, είναι γνωστά, γύρω από τον Κανάκη, τη Βυζαντινή Γωνιά, και μαζί διασκέδαζαν οι άνθρωποι γύρω από την Α.Ε.Κ., γύρω από αυτόν τον ιστό, που βοήθησε τους ανθρώπους να νιώθουν και ψυχολογικά καλά και δημιουργικά, γιατί διασφαλίστηκε η κοινωνική συνοχή, κάλυψε τις βασικές ανάγκες, που εξασφαλίζουν ισορροπίες σε μία κοινωνία. Την ενότητα, την αδελφοσύνη, μέσα στο γήπεδο, που θα αποκτήσουμε, να είναι σίγουρος ο κ. Βασιλόπουλος. Επίσης, πολύ σημαντικό ήταν ότι ενώ μέχρι τότε οι πρόσφυγες δεν μπορούσαν να διακριθούν και για έναν άλλον λόγο, γιατί οι αξίες της αριστοκρατίας και της υψηλής αστικής τάξης βασίζονταν στο σώμα, δηλαδή στο αίμα και στην περίπτωση συγγένειας. Αν είσαι συγγενής, αν έχεις όνομα, αν το αίμα σου είναι «γαλαζοαίματο» κ.λπ. . Για πρώτη φορά, η Α.Ε.Κ. και το ποδόσφαιρο, έδωσε σημασία σε μια άλλη διάσταση του σώματος: στη σωματική δύναμη και τη νοητική δύναμη, όπου εκεί μπορούσαν να διακριθούν οι άνθρωποι αυτοί. Δεν τους έκοβε τον δρόμο πλέον η συγγένεια ή η καταγωγή. Επίσης, οι Νεοφιλαδελφιώτες, το 1927, όταν ιδρύθηκε το Π.Ο.Κ. (Παναθηναϊκός, Ολυμπιακός και Κωνσταντινουπολίτες: Α.Ε.Κ.), για πρώτη φορά έχουμε γραπτά κείμενα ότι ένιωσαν ότι συμμετέχουν ισότιμα σε μια ευρύτερη κοινωνία. Ενώ ήταν τελείως πεταμένοι, τώρα είναι στο ίδιο ύψους του Ολυμπιακού, του Παναθηναϊκού, και συναποτελούν το Π.Ο.Κ. . Το οποίο μπορεί να διαλύθηκε μετά, αλλά ουσιαστικά αυτοί οι τρεις οι σύλλογοι αναπαρήγαγαν τη δύναμή τους μέχρι σήμερα. Επίσης, οι προσωπικότητες της Α.Ε.Κ. έδωσαν μεγάλη υπερηφάνεια στους κατοίκους της περιοχής, οι οποίοι μέχρι τότε σχεδόν οδύρονταν με αυτό το στίγμα του Ποδονίφτη. «Κατάγεσαι από τον Ποδονίφτη», υβριστικοί και ταπεινωτικοί οι χαρακτηρισμοί, αλλά όταν έχεις τόσες προσωπικότητες, που ανεβάζουν το κύρος των προσφύγων, είναι σαφές ότι περηφανεύεσαι γι’ αυτό. Να μνημονεύσουμε ενδεικτικά τη «Χρυσή Τριάδα»: Καζαντζίδης, Χρήστος Νικολόπουλος και Λευτέρης Παπαδόπουλος, αλλά και τόσους άλλους: ο Ξανθόπουλος, ο Νότης Μαυρουδής, ο Πάντζας, ο Βουτσάς, ο Παντελής Θαλασσινός, ο Καφετζόπουλος, ο Κιμούλης και τόσοι άλλοι, οι οποίοι, με την παρουσία τους, ανέβασαν το κύρος της περιοχής και έκαναν τους πρόσφυγες πολύ περήφανους, σε αντίθεση με τον ταπεινωτικό χαρακτηρισμό του «Ποδονίφτη». Επίσης, μέσα από το ποδόσφαιρο, είναι γνωστό αυτό σε όλους τους αιώνες, δίνεται η ευκαιρία, ένα μέσον, να εκφραστούν πολλές άλλες διεκδικήσεις. Μέσα από την Α.Ε.Κ. εκφράστηκαν πολιτικές, κοινωνικές διεκδικήσεις. Είναι γνωστό τι ακριβώς συνέβη στην κατοχή και την Αντίσταση, με τη θυσία του Κοντούλη και τόσων άλλων ηρώων, ποδοσφαιριστών της Α.Ε.Κ., όπως και με το Βελιγράδι. Που μέσα στο ταραγμένο Βελιγράδι, από τις ΝΑΤΟϊκές βόμβες, πήγε η Α.Ε.Κ. και έπαιξε έναν θρυλικό φιλικό αγώνα με την Παρτίζαν. Επίσης, η τοπική οικονομία και το εμπόριο ευνοήθηκαν πάρα πολύ από την Α.Ε.Κ., όπως ακριβώς υπενθυμίζει σε πρόσφατη απόφαση το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο κατηγορηματικά ενισχύει την αντίληψη ότι μόνο αν γίνει γήπεδο στη Νέα Φιλαδέλφεια θα αναζωογονηθεί η τοπική οικονομία και το εμπόριο. Έχουμε την πεποίθηση εμείς οι ΑΕΚτσήδες ότι η Α.Ε.Κ. έκανε τους πρόσφυγες υπερήφανους γιατί προέβαλε την ηθική του νόμιμου: το νόμιμο και το ηθικό. Αν θέλεις να πάρεις τίτλο, αν θέλεις να νικήσεις, κατ’ αρχάς πρέπει να είσαι νόμιμος. Μακριά, δηλαδή, οι «παράγκες» και τα υπόλοιπα ευτράπελα παρασκήνια, τα οποία χαλκεύουν αποτελέσματα στο παρασκήνιο.» κι ολοκλήρωσε την ομιλία του λέγοντας πως: «Τέλος, πώς να μην είναι υπερήφανος ο Φιλαδελφειώτης, όταν η περιοχή του, όπως εξάλλου και η Νέα Σμύρνη ίσως, ή ο Πειραιάς, αλλά η Νέα Φιλαδέλφεια, μία μικρή περιοχή, ασήμαντη, μια συνοικία της Αθήνας, έγινε πανελλήνια γνωστή, εξακτινώθηκε, και αυτό, ασφαλώς, οφείλεται στους τίτλους, τους οποίους, κλείνοντας να υπενθυμίσω, υπάρχουν. 28 τίτλοι στην ποδοσφαιρική ομάδα, 13 τίτλοι στο μπάσκετ, εκ των οποίων 2 θρυλικοί ευρωπαϊκοί τίτλοι, και 65 στα υπόλοιπα αθλήματα. Όλα αυτά νομίζω ότι είναι μία μικρή συμβολή στη συνεισφορά της Α.Ε.Κ. στην τοπική κοινωνία της Νέας Φιλαδέλφειας.». ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ  κ. ΑΡΙΣΤΕΙΔΗ ΚΑΜΑΡΑ Κατόπιν, παρενέβη ο κ. Καμάρας, διευκρινίζοντας πως: «Ως παλιός Φιλαδελφειώτης, μου επιτρέπετε να κάνω μια παρέμβαση στα όσα πολύ σημαντικά είπε το μέλος της Λέσχης Ιστορίας και Πολιτισμού της Α.Ε.Κ., κ. Χήνας. Δεν είναι μόνο αυτή η εκδοχή που δώσατε για τον «Ποδονίφτη». Υπάρχει και μια άλλη, που φαίνεται ότι είναι και η πραγματική, γιατί οι Αθηναίοι, φτάνανε τότε εκεί, όταν γιορτάζονταν τα Ανθεστήρια στην Ελευσίνα. Στο τέρμα της Πατησίων, οι Αθηναίοι ερχόντουσαν στο ποτάμι αυτό, που συνδεόταν λίγο πιο κάτω, στη γέφυρα με τον Κηφισό, για να πλύνουν τα πόδια τους, γι’ αυτό και η περιοχή ονομάστηκε «Ποδονίφτης». Αυτή είναι η άλλη εκδοχή. Επίσης, να πω, επειδή αναφέρατε το θέμα του γηπέδου, που είναι τόσο ευαίσθητο και τόσο σημαντικό για τον ελληνικό αθλητισμό, για το ελληνικό ποδόσφαιρο, ότι: είναι αδιανόητο να υπάρχουν σύλλογοι με αυτή την τεράστια Ιστορία, που δεν διαθέτουν γήπεδο, όταν, μάλιστα, η δε ερασιτέχνης Α.Ε.Κ. διαθέτει χώρο ιδιόκτητο. Θέλω να κάνω μια ειδική μνεία στον Νίκο τον Τρυπιά. Ο Νίκος Τρυπιάς, όπως ξέρετε, υπήρξε ένας πολύ μεγάλος Δήμαρχος στη Νέα Φιλαδέλφεια. Ο Νίκος Τρυπιάς, λοιπόν, συνετέλεσε τα μέγιστα, και η οικογένειά του, αλλά κυρίως εκείνος, όταν ήταν Πρόεδρος ο Νίκος Γκούμας, για τις πρώτες σημαντικές επεκτάσεις του γηπέδου της Α.Ε.Κ.. Και το λέω, αυτό γιατί πρέπει να γίνει το γήπεδο. Δείτε την αντίστιξη ανάμεσα στον Νίκο Τρυπιά (που είναι ένας εμπνευσμένος Δήμαρχος, ένας Βουρλιώτης, ένας Φιλαδελφειώτης, που ήξερε το μεγαλείο του αθλητικού σωματείου της Α.Ε.Κ., που έβγαλε τους τεράστιους πρωταθλητές στίβου) και τη σημερινή κατάσταση, με τα σημερινά εμπόδια, που αντιμετωπίζει ο ιδιοκτήτης ενός χώρου, που είναι ο φυσικός χώρος, είναι το «σπίτι» της Α.Ε.Κ., για να δημιουργηθεί ένα γήπεδο, που θα δώσει πραγματικά άλλον τόνο στη ζωή εκεί. Σε αυτό που ζει η Α.Ε.Κ. αυτή τη στιγμή, έχει σύμμαχο όλον τον φίλαθλο κόσμο και όλους τους ανθρώπους που ξέρουν ότι πρέπει να γίνει ένα γήπεδο. Όταν γίνεται ένα γήπεδο, είναι ένας πολύτιμος πολιτιστικός χώρος, ανεξάρτητα από τα τρέχοντα ήθη των φιλάθλων, που κάνουν αυτά που ξέρουμε. Όπως είναι και το πρόβλημα του Παναθηναϊκού. Είναι αδιανόητο να μην έχει ο Παναθηναϊκός ένα γήπεδο αντάξιο της Ιστορίας του. Τώρα βρέθηκε η πρόταση αυτή, που κάνει η κυβέρνηση, με τον Δήμαρχο Αθηναίων κ. Καμίνη, και είδαμε την πρώτη αντίδραση από τον Δήμαρχο του Παπάγου, ο οποίος έχει επιφυλάξεις για τον χώρο που θα γίνει το γήπεδο. Θέλω να πω, λοιπόν, ότι δεν είναι δυνατόν να είμαστε αντίθετοι στη δημιουργία αθλητικών χώρων, κάτι που έχουν απόλυτη ανάγκη και οι τοπικές κοινωνίες, και ο κόσμος. Επίσης, να προσθέσω και κάτι άλλο, ως Απολλωνιστής παλιός, επειδή το θυμάμαι και υπάρχουν φωτογραφίες και ντοκουμέντα: αυτό που έκανε η Α.Ε.Κ., ότι συμπαραστάθηκε στη Γιουγκοσλαβία, τότε που είχε πληγεί από την επίθεση που είχε δεχθεί κι από τους βομβαρδισμούς, ένα ανάλογο κρίσιμο παράδειγμα είναι του Απόλλωνα Σμύρνης, που είναι η πρώτη ομάδα που πήγε και έπαιξε στη Μακρόνησο. Έχει ο Απόλλων αυτή την ιστορική πρωτιά!». ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ κ.ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑΙΟΥ (Γενικός Αρχηγός του Α.Σ. Α.Ε.Κ.) Στη συνέχεια, μετά από πρόσκληση του κ. Χήνα, με τη σύμφωνη γνώμη και του κ. Μαλάτου, παρενέβη και μίλησε ο Γενικός Αρχηγός του Α.Σ. Α.Ε.Κ. («ερασιτεχνική Α.Ε.Κ.),κ. Νικόλαος Δευτεραίος, ο οποίος αναφέρθηκε στο επίμαχο θέμα του γηπέδου, λέγοντας πως: «Δεν θέλω να σας κουράσω πολύ. Θα κάνω μια τοποθέτηση πάνω σε αυτό που βιώνουμε, τον σύγχρονο ξεριζωμό που ζει το αθλητικό σωματείο της Α.Ε.Κ., από έναν Δήμαρχο, ο οποίος στη δικιά μας θέση δεν θα έπρεπε καν να αντιταχθεί. Όταν οι πρόσφυγες ήρθαν από την Πόλη και δημιούργησαν αυτόν τον μεγάλο σύλλογο, που λέγεται Αθλητικό Σωματείο της Α.Ε.Κ., μέσα από το Καταστατικό, φτιάξανε την προβολή του Πολιτισμού και την Ιστορία και μετά τον Αθλητισμό. Ο Αθλητισμός είναι για να προάγει όλα τα προηγούμενα. Οι προλαλήσαντες τοποθετήθηκαν πάρα πολύ σωστά σε όλη αυτή την ιστορική αναδρομή, και η ιστορική αναδρομή δείχνει τις ρίζες και το παρελθόν οδηγεί το μέλλον. Το μέλλον, που ζει αυτή τη στιγμή η Α.Ε.Κ., είναι ένας νέος ξεριζωμός. Δεν μας επιτρέπει κάποιος κύριος Δήμαρχος Βασιλόπουλος να δημιουργήσουμε για τους νέους μας, για τους ανθρώπους μας. Δεν μας επιτρέπει! Θέλει να είμαστε πρόσφυγες στο ίδιο μας το οικόπεδο! Αυτό το οικόπεδο το παραχώρησε, όπως είπε πολύ καλά ο κ. Χήνας, η Πολιτεία για να φτιάξει το αθλητικό σωματείο της Α.Ε.Κ. το γήπεδό της. Μέσα στο Καταστατικό της Α.Ε.Κ., όντως, υπάρχουν από την πρώτη στιγμή δέκα αθλήματα. Όμως, το βασικό έσοδο του κάθε αθλητικού σωματείου είναι το ποδόσφαιρο. Χθες η Α.Ε.Κ. ήταν για άλλη μια φορά πρωταθλήτρια στην Ξιφασκία Ανδρών, Γυναικών και Ομαδικά. Αυτό δεν προάγεται πουθενά, δεν φαίνεται πουθενά! Προχθές, η Α.Ε.Κ., στην Άρση Βαρών, μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο, έγινε πρωταθλήτρια Ευρώπης! Έχουμε Παγκόσμια Πρωταθλήτρια στην Ξιφασκία!Συμφωνούμε όλοι ότι ο αθλητισμός δεν είναι μόνο το ποδόσφαιρο, αλλά όλοι συμφωνούμε ότι είναι ο «βασιλιάς των σπορ». Αυτή τη στιγμή εμείς μιλάμε για το ποδόσφαιρο. Και το μόνο επιχείρημα, που έχει η δημοτική αρχή, είναι ότι προφυλάσσει την Ερασιτεχνική! Εγώ, σαν Γενικός Αρχηγός της Ερασιτεχνικής, σας διαβεβαιώνω ότι όποιος θέλει να έρθει να μιλήσουμε και να πάμε μαζί στον κ. Βασιλόπουλο, δεν θέλω να πω στον Δήμαρχο της περιοχής, να μας πει πού έχει βοηθήσει την Ερασιτεχνική. Η Α.Ε.Κ. ήταν είναι και θα είναι! Δεν μπορεί να μας διώξει κανείς από το σπίτι μας. Δεν μπορεί κανείς, λόγω της προσωπικής του προβολής και μόνον, δεν έχει ούτε ένα επιχείρημα σε οποιοδήποτε «debate» τον έχουμε καλέσει. Μαζί με τον Κυριάκο Χήνα, τον φίλο μου για μένα και αδερφό μου, φτιάξαμε τη Λέσχη Ιστορίας και Πολιτισμού. Έχουμε προσπαθήσει από παντού, από όλες τις πλευρές, να έρθουμε σε μία επαφή μαζί του και να μιλήσουμε για το δίκαιο. Το Ινστιτούτο σας είναι Ινστιτούτο Διεθνούς και Αθλητικού Δικαίου. Πού είναι το Αθλητικό Δίκαιο; Να μας ξεριζώνει από το σπίτι μας; Μας ξεριζώσανε από τη Μικρά Ασία, μας ξεριζώσανε από την Πόλη, μας ξεριζώσανε από τον Πόντο. Πρόσφυγας δεν είναι μόνον ο Μικρασιάτης, δεν είναι μόνο ο Κωνσταντινουπολίτης, πρόσφυγες είμαστε όλοι. Μας ξεριζώνουν κι από το ίδιο το οικόπεδό μας, χωρίς ένα επιχείρημα. Σε οποιοδήποτε επιχείρημα υπήρχε, απάντησε η Α.Ε.Κ., απάντησε το Αθλητικό σωματείο της Α.Ε.Κ. (εμείς δεν θέλουμε να λέμε: Ερασιτεχνική), κι έχουμε μία ευθεία γραμμή. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει τίποτα από όλα αυτά που λέει, που δεν έχουν διευθετηθεί. Μου επιτρέπει το ένα από τα τρία πτυχία μου, να ξέρω ακριβώς τα τεχνικά μέρη του γηπέδου. Το γήπεδο είναι η κύρια πηγή εσόδων για την Α.Ε.Κ.! Αυτή τη στιγμή, ήδη ο Δήμος, καρπούται τα οικονομικά οφέλη του μελλοντικού γηπέδου! Η περιοχή, τα τελευταία δυόμισι χρόνια έχει ανάπτυξη 900%. Τα δημοτικά οφέλη υπάρχουν, αλλά γήπεδο δεν υπάρχει! Ζούμε για 14η χρονιά πρόσφυγες στην ίδια μας τη χώρα, στην ίδια μας την περιοχή! Γιατί; Για ποιον λόγο; Η μεγάλη του ευαισθησία για το Άλσος, που αν ανατρέξουμε σε φωτογραφίες της εποχής, πρώτα έγινε το ποδοσφαιρικό γήπεδο. Μπορεί στο Καταστατικό να υπήρχαν δέκα αθλήματα, αλλά πάντα, όλοι αυτοί οι χώροι, λειτουργούσαν ως ποδοσφαιρικά γήπεδα. Δεν είδαμε μία φορά να έχει κάνει μια δενδροφύτευση κάπου. Και όταν του ζητήσαμε να χρησιμοποιήσουμε ως Ποδηλασία της Α.Ε.Κ. τον χώρο του Άλσους να κάνουμε Μάουντεν Μπάικ, ακόμα είναι στο γραφείο του τα χαρτιά. Άρα, λοιπόν, αυτή η πολιτική «σπέκουλα», που γίνεται πάνω στο σωματείο, για μας είναι απαγορευτική. Η Ερασιτεχνική Α.Ε.Κ. συντάσσεται 1000% με τη δημιουργία του γηπέδου εκεί!». Αμέσως μετά, ο κ. Μαλάτος  ρώτησε « ποιο ακριβώς είναι το νομικό πρόβλημα (αν δεν είναι απλώς πολιτικό) που εμποδίζει την όλη διαδικασία και αν έχει υπάρξει κάποια νομοθετική πρωτοβουλία από την κυβέρνηση», λαμβάνοντας την απάντηση του κ. Δευτεραίου πως: «Αυτή τη στιγμή για το γήπεδο της Α.Ε.Κ., να σας φέρω ένα οικονομοτεχνικό παράδειγμα: Ο ΤΡΑΙΝΟΣΕ πουλήθηκε 45 εκ. Ευρώ. Για το γήπεδο της Α.Ε.Κ. γίνεται μια ανάπτυξη 60 εκ.Ευρώ! Είναι δυνατόν, κάποιος κύριος Βασιλόπουλος (και δεν έχω κανένα πρόβλημα, ως Γενικός Αρχηγός της Α.Ε.Κ. τοποθετούμε ξεκάθαρα) να προσπαθεί να σταματήσει ένα τέτοιο αναπτυξιακό έργο; Δεν είναι αναπτυξιακό έργο μόνο για τη Νέα Φιλαδέλφεια, δεν είναι αναπτυξιακό έργο μόνο για την Α.Ε.Κ.! Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν δουλειές. Σαν Πολιτικός Μηχανικός, κάνουμε τα πάντα. Είναι δυνατόν να μην έχει σκεφτεί μια κυβέρνηση μια τροπολογία, που να ξεπεράσει ένα τέτοιο εμπόδιο;». Επίσης, ερώτημα προς τον κ. Δευτεραίο έθεσε και η επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Ν.Ιωνίας«Δύναμη προοπτικής», κ. Δέσποινα Θωμαΐδου, η οποία ρώτησε: «Σε ποιο τεχνικό χαρακτηριστικό υπάρχει πρόβλημα με το υψόμετρο και δεν δίνεται από τον κ. Δήμαρχο για να συνεχίσει το έργο. Γιατί, από όσο ξέρουμε, μπορούμε να το πάρουμε από την Περιφέρεια και να συνεχιστεί αυτό. Για ποιον λόγο υπάρχει αυτό και μόνο; Γιατί άλλον λόγο εγώ δεν έχω ακούσει επίσημο.». Απαντώντας στην κ. Θωμαΐδου, ο κ. Δευτεραίος είπε πως: «Οποιοδήποτε αίτημα υπάρχει του Δημάρχου, κ. Βασιλόπουλου, η Α.Ε.Κ. το έχει ικανοποιήσει. Και κάθε φορά βγάζει και κάτι καινούργιο. Αυτή τη στιγμή το πρόβλημα δεν έχει να κάνει με τον χώρο του γηπέδου της Α.Ε.Κ., αλλά θεωρεί ότι η υψομετρική στάθμη της υπογειοποίησης δεν είναι ξεκάθαρη. Δηλαδή, είναι σαν να λέμε ότι η στάθμη του δρόμου, της σημερινής Λεωφόρου Κύμης, δεν επιτρέπει να δημιουργηθεί το Ολυμπιακό Στάδιο! Δηλαδή, οποιοδήποτε πρόβλημα υπάρχει με τον χώρο του οικοπέδου μας, οποιαδήποτε μελέτη, όλες έχουν ξεπεραστεί, και το τελευταίο επιχείρημά του είναι ότι η υψομετρική μελέτη της στάθμης της υπογειοποίησης δεν τον καλύπτει. Είναι ένα έργο, το οποίο είναι περιφερειακό και όχι του επιπέδου.». Αξίζει να σημειώσουμε ότι τους Παλαίμαχους ποδοσφαιριστές Ν.Ιωνίας εκπροσώπησε ο βετεράνος ποδοσφαιριστής του Ικάρου κ. Γιώργος Ουσταμπασίδης , ενώ ανάμεσα στους παρευρισκόμενους διακρίναμε τον πρόεδρο του Γ.Σ.ΑΠΟΛΛΩΝ ΣΜΥΡΝΗΣ κ. Καταβέλο και το μέλος του Δ.Σ. κ. Αγγελάκη, αντιπροσωπεία της Ερασιτεχνικής ΑΕΚ με τον Γενικό Αρχηγό της κ. Δευτεραίο,τον δημ. σύμβουλο Ν.Φιλαφελφείας-Ν.Χαλκηδόνας κ. Αράπογλου ,αντιπροσωπεία του συνδέσμου Αλαγιωτών Ν.Ιωνίας με τον πρόεδρο κ. Νουβέλογλου, την γεν. γραμματέα κα Σακαλόγλου και τον πρώην πρόεδρο κ. Τσομπανάκη, καθώς και την πρόεδρο του συλλόγου Σμυρναίων Ν.Ιωνίας κα Ανθρακίδου.Την ΙΟΝΙΑΝΕΤ εκπροσώπησε ο εκδότης μας κ. Βασίλης Μαγκαναδέλλης και ο υπογράφων το ρεπορτάζ,στην δημοσιογραφική κάλυψη.