Α. Μαλάτος,Συμπεράσματα της από 2-10-2015 ημερίδας ΙΔΕΑΔ σχετικά με την ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 5 ν.4326/2015

Μετά την ανάρτηση των επί μέρους εισηγήσεων στην από 2-10-2015 ημερίδα του ΙΔΕΑΔ, παραθέτουμε και τα συμπεράσματα, έτσι όπως διατυπώθηκαν από τον Πρόεδρό του.Ολα τα παραπάνω, σε συνδυασμό και με την επιστολή του Αντιπροέδρου του ΙΔΕΑΔ Γ. Παναγόπουλου προς τους αρμόδιους πολιτειακούς φορείς περί των νομικών ελλειμάτων στη λειτουργία και στελέχωση του Διαιτητικού Δικαστηρίου της ΕΠΟ, που ήδη έχουμε δημοσιεύσει σε προηγούμενη ανάρτηση, θεωρούμε ότι αποτελούν την συνεισφορά του ΙΔΕΑΔ και το ικανό επιστημονικό έρεισμα για την Πολιτεία, ώστε να διορθώσει την εσφαλμένη νομοθέτηση που επιχείρησε σχετικά με την συμμετοχή τακτικών δικαστών στα πειθαρχικά και δικαιοδοτικά όργανα της ΕΠΟ

Συμπεράσματα της από 2-10-2015 ημερίδας ΙΔΕΑΔ σχετικά με την ερμηνεία και  εφαρμογή του άρθρου 5 ν.4326/2015

Α. Γενικές διαπιστώσεις

Η διατύπωση, ως ειδική επιφύλαξη, της επιφύλαξης της παραγράφου 2 του άρθρου 89 του Συντάγματος περί τοποθέτησης τακτικών δικαστών σε όργανα και επιτροπές εκτός της δικαιοδοτικής τους λειτουργίας σημαίνει ότι για να είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα μια περί τούτου νομοθετική πρόβλεψη, πρέπει να ορίζεται ρητά στον κοινό νόμο η συμμετοχή των δικαστικών λειτουργών, το συγκεκριμένο πειθαρχικό ή δικαιοδοτικό όργανο στο οποίο αυτοί συμμετέχουν, ο αριθμός τους και τα καθήκοντα τα οποία αναλαμβάνουν. Με άλλα λόγια, δεν πληροί τις προϋποθέσεις του Συντάγματος μια γενική διάταξη η οποία καλύπτει ένα αόριστο αριθμό οργάνων και αναφέρεται γενικά και αόριστα στη συμμετοχή δικαστικών λειτουργών σε αυτά, αλλά θα πρέπει η νομοθετική πρόβλεψη να γίνεται ad hoc.

Στο πλαίσιο της παραπάνω συνταγματικής επιταγής η ερμηνεία και εφαρμογή του άρθρου 5 ν. 4326/2015 θα πρέπει να έχει ως εξής:

1. Η ΕΠΟ, εκμεταλλευόμενη το άρθρο 29 παρ.12 του ν. 3479/2006 περί δήθεν «αυτοδιοίκητου» της ΕΠΟ, έπαψε να εφαρμόζει τις κείμενες διατάξεις περί στελέχωσης των οργάνων της με τακτικούς δικαστές, ισχυριζόμενη ότι αυτές, παρότι μηδέποτε καταργηθείσες, δεν εξακολουθούσαν να ισχύουν για το ποδόσφαιρο.

2. Όμως, με την νέα περί αυτοδιοίκητου διάταξη του άρθρου 15 ν. 4326/2015 το πράγμα ξεκαθάρισε απολύτως, με την συναίνεση μάλιστα των ΦΙΦΑ-ΟΥΕΦΑ. Οι  διατάξεις του καταστατικού και των κανονισμών της ΕΠΟ ισχύουν στο πλαίσιο του Συντάγματος και της κείμενης νομοθεσίας. Επιβεβαιώθηκε δηλαδή το αυτονόητο.

3. Το άρθρο 5 ν.4326/2015 προσδιορίζει εκ νέου την υποχρέωση της ΕΠΟ για την στελέχωση των πειθαρχικών και δικαιοδοτικών της οργάνων με τακτικούς δικαστές, όπως άλλωστε αυτή η υποχρέωση υπήρχε και σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα ισχύουσες διατάξεις του ν.2725/1999 ( άρθρα 95, 119επ. 127Β), οι οποίες ουδέποτε καταργήθηκαν ρητά ή σιωπηρά.

4. Επειδή, όμως, το άρθρο 5 ν.4326/2015, σε σχέση με την στελέχωση των οργάνων της ΕΠΟ με τακτικούς δικαστές δεν αναφέρεται σε συγκεκριμένα όργανα της ΕΠΟ, όπως επιτάσσει το άρθρο 89 παρ.2 του Συντάγματος, ως συνταγματικά επιτρεπτή ερμηνεία και εφαρμογή  του άρθρου αυτού μπορεί να νοηθεί μόνο αυτή που γίνεται σε συνδυασμό του με τις προαναφερθείσες κείμενες σχετικές διατάξεις του ν.2725/1999

5. Σύμφωνα με τα παραπάνω, τα πρωτοβάθμια πειθαρχικά όργανα που προβλέπονται στο άρθρο 119 ν. 2725/1999 θα πρέπει να είναι μονομελή, και πράγματι στελεχώθηκαν ήδη ως τέτοια, εκτός από το πρωτοβάθμιο πειθαρχικό όργανο της ΕΠΟ που βάσει της ισχύουσας σήμερα διάταξης του άρθρου 127Β παρ.2 ν.2725/1999 θα πρέπει να είναι τριμελές. Σήμερα, κατά παράβαση της παραπάνω διατάξεως, στο καταστατικό της  ΕΠΟ προβλέπεται πενταμελής πρωτοβάθμια επιτροπή, που απλώς συνεδριάζει εν απαρτία και με τριμελή σύνθεση. Οι τακτικοί δικαστές που στελεχώνουν την επιτροπή συνεδριάζουν με τριμελή σύνθεση, χωρίς όμως να διευκρινίζουν με τις αποφάσεις τους αν μετέχουν σε όργανο τριμελές ή πενταμελές.                                                                    
6. Η ίδια αβελτηρία παρατηρείται και με τη στελέχωση της Επιτροπής Εφέσεων της ΕΠΟ, η οποία σύμφωνα με το άρθρο 127Β παρ.3 θα έπρεπε να είναι τριμελής, ενώ παρανόμως έχει στελεχωθεί με τακτικούς δικαστές ως πενταμελής.                                     
7. Η ίδια επίσης αβελτηρία παρατηρείται και με την στελέχωση των Ε.Ε.Ο.Δ. του άρθρου 95 ν.2725/1999, τις οποίες η ΕΠΟ έχει ουσιαστικά καταργήσει, λειτουργώντας στη θέση τους άλλα δικά της όργανα. Οι επιτροπές αυτές θα πρέπει να επαναλειτουργήσουν και να στελεχωθούν και αυτές με τακτικούς δικαστές, όπως ορίζει ο νόμος 4326/2015 σε συνδυασμό με το άρθρο 95 ν. 2725/1999.                                                                                       
8. Το διαιτητικό δικαστήριο της ΕΠΟ, ανεξαρτήτως του εάν η αληθής βούληση του νομοθέτη στο άρθρο 5 ν.4326/2015   ήταν να στελεχωθεί και αυτό με τακτικούς δικαστές, επειδή κάτι τέτοιο  δεν προβλέπεται ρητά και ειδικά στο νόμο, τυχόν στελέχωσή του με τακτικούς δικαστές θα παραβίαζε  την επιταγή του άρθρου 89 παρ.2 του Συντάγματος.    
9. Εν πάσει περιπτώσει, και ανεξαρτήτως του πώς τελικά θα στελεχωθεί το παραπάνω όργανο της ΕΠΟ, δεν έχει ούτως ή άλλως καμία απολύτως αρμοδιότητα να κρίνει υποθέσεις αρμοδιότητας των προβλεπομένων στον ν. 2725/1999 πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων πειθαρχικών οργάνων, αφού η αρμοδιότητα των τελευταίων εγκαθιδρύεται αμέσως εκ του νόμου, σύμφωνα δε και με το ισχύον σήμερα άρθρο 127Β παρ.5  ν. 2725/1999  οι πράξεις και αποφάσεις τους δεν ελέγχονται ή επικυρώνονται ούτε και από το ίδιο το Δ.Σ. των Ενώσεων ή της ΕΠΟ. Σε διαφορετική περίπτωση το διαιτητικό δικαστήριο θα λειτουργούσε νομικά απαραδέκτως ως τριτοβάθμιο δικαιοδοτικό  όργανο με προφανή σκοπό την καταστρατήγηση του νόμου.   
10. Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για την επιτροπή δεοντολογίας της ΕΠΟ η οποία ήδη έχει στελεχωθεί με τακτικούς δικαστές ως πρωτοβάθμιο πειθαρχικό όργανο, τόσο όσον αφορά την συνταγματικώς επιβαλλόμενη ειδική πρόβλεψή της στο νόμο, όσον και σχετικά με την εκ μέρους της άσκηση αρμοδιοτήτων που ρητά προβλέπονται στον νόμο ως αρμοδιότητες των πρωτοβάθμιων δικαιοδοτικών οργάνων των επαγγελματικών ενώσεων και της πειθαρχικής επιτροπής της ΕΠΟ.

Β. Τελικό συμπέρασμα.

1. Το άρθρο 5 ν. 4326/2015 εφαρμόζεται σε συνδυασμό με το άρθρο 15 του ιδίου νόμου (αυτοδιοίκητο ΕΠΟ) και τις διατάξεις του ν. 2725/1999, όπως ισχύει σήμερα, ανεξάρτητα από τις επιφυλάξεις συνταγματικής τάξης που μπορεί να έχει κανείς σχετικά με το εύρος της εφαρμογής του.                                                                                                                
2. Τα πρωτοβάθμια πειθαρχικά όργανα της ΕΠΟ και των επαγγελματικών ενώσεων καθώς και το δευτεροβάθμιο πειθαρχικό όργανο της Ομοσπονδίας, συγκροτούνται και στελεχώνονται με τακτικούς δικαστές, όπως προβλέπουν τα άρθρα 119 και 127Β ν. 2725/1999 σε συνδυασμό με το άρθρο 5 ν.4326/2015.                                                                  
3. Επομένως, όπως ορθά συγκροτήθηκαν τα μονομελή όργανα στις δύο επαγγελματικές ενώσεις, έτσι θα πρέπει να στελεχωθούν με τακτικούς δικαστές η τριμελής πειθαρχική επιτροπή καθώς και η τριμελής επιτροπή εφέσεων της ΕΠΟ ( και όχι πενταμελείς όπως είναι τώρα σύμφωνα με το ισχύον καταστατικό της ΕΠΟ κατά παράβαση της κείμενης νομοθεσίας).                                                                                                                    
4. Το διαιτητικό δικαστήριο της ΕΠΟ, εφόσον, σε αντίθεση με την επιβαλλόμενη stricto sensu ερμηνεία του άρθρου 89 παρ.2 του Συντάγματος, υπαχθεί και αυτό στη νομικά προβληματική στελέχωσή του με τακτικούς δικαστές, σε κάθε περίπτωση πάντως δεν μπορεί να επιλαμβάνεται υποθέσεων που σε δεύτερο και τελευταίο βαθμό κρίνονται αμετακλήτως από την επιτροπή εφέσεων, εφόσον η αρμοδιότητα αυτή της έχει εκχωρηθεί ευθέως εκ του νόμου ως αρμοδιότητα έκδοσης ανέλεγκτων από την ομοσπονδία αποφάσεων.                                                                                                                     
5. Σε περίπτωση που το καταστατικό ή κανονισμός της ΕΠΟ προβλέπει ή προβλέψει στο μέλλον  την αρμοδιότητα του διαιτητικού δικαστηρίου επί υποθέσεων αρμοδιότητας της επιτροπής εφέσεων, η πρόβλεψη αυτή παραβιάζει το νόμο και είναι άκυρη, ανεξαρτήτως του πως τελικά στελεχωθεί το διαιτητικό δικαστήριο.                                      
6. Τα ίδια ισχύουν και για την επιτροπή δεοντολογίας της ΕΠΟ που ήδη έχει στελεχωθεί με τακτικούς δικαστές ανεξαρτήτως του είδους των ποινών που καλείται να επιβάλλει.  
7. Στην εφαρμογή του άρθρου 5 εμπίπτει και η λειτουργία και στελέχωση των επιτροπών επίλυσης οικονομικών διαφορών του άρθρου 95 ν.2725/1999, τις οποίες η ΕΠΟ επικαλούμενη το άρθρο 29 παρ.12 ν.3479/2006 αυθαίρετα και παράνομα κατήργησε. Οι επιτροπές αυτές θα πρέπει να ανασυγκροτηθούν και να λειτουργήσουν σύμφωνα με όσα ορίζει το άρθρο 95 ν. 2725/1999.                                                                                             
8. Τυχόν διατάξεις του καταστατικού και των κανονισμών της ΕΠΟ που προβλέπουν ή οδηγούν σε αντίθετα από τα παραπάνω αποτελέσματα, θα πρέπει να θεωρούνται ανίσχυρες ως αντιβαίνουσες στο νόμο και θα πρέπει να τροποποιηθούν άμεσα.             
9.  Γι’ αυτό όλοι οι κανονισμοί της ΕΠΟ θα πρέπει να υποβληθούν άμεσα στην ΓΓΑ για έλεγχο νομιμότητας, όπως προβλέπει το άρθρο 27 ν.2725/1999, ιδίως υπό το πρίσμα του συνταγματικά ανεκτού «αυτοδιοίκητου» που θέτει το άρθρο 15 ν.4326/2015. Θα πρέπει να ελεγχθεί εξ αρχής η συμβατότητά τους με τις βασικές αρχές που αναπτύξαμε παραπάνω και την ισχύουσα αθλητική νομοθεσία.                                                                  
10. Τέλος, οι τακτικοί δικαστές, στους οποίους η Πολιτεία εμπιστεύεται την αξιοπιστία του ελληνικού ποδοσφαίρου, οφείλουν να εφαρμόζουν τους κανονισμούς της ΕΠΟ μόνο εφόσον έχει τηρηθεί η παραπάνω διαδικασία νομιμοποίησής τους και φυσικά εφόσον δεν προσκρούουν σε αντίθετες διατάξεις του νόμου. Η προστασία του κύρους του δικαστή, πλην των όσων προβλέπει το Σύνταγμα, απαιτεί και την εκ μέρους του εφαρμογή τυπικά και ουσιαστικά νομίμων ιδιωτικών κανονισμών.