10 Μαΐου 2016
Σκέψεις για το θέμα της
«θεσμοθέτησης» πλαισίου διεξαγωγής Σχολών Εκπαιδευτών Αθλητικών Δραστηριοτήτων
Αναψυχής
Σημείωση: το
παρόν αποτελεί προσωπικές σκέψεις του υπογράφοντος
ΑΣ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΟΥΜΕ ΤΙ
ΕΝΝΟΟΥΜΕ – ΣΕ ΤΙ ΑΝΑΦΕΡΟΜΑΣΤΕ:
·
Αθλητισμός = ενασχόληση με
δραστηριότητες που περιλαμβάνουν κάποια σωματική προσπάθεια (αφαιρούμε το
σκάκι, ή το μπριτζ)
·
Αθλητισμός αναψυχής = για
προσωπική ικανοποίηση και όχι ως επαγγελματική δραστηριότητα
·
Αθλητισμός αναψυχής = με ή χωρίς αγωνιστικό περιεχόμενο
(μαραθώνιος, ορεινή πεζοπορία, καταδύσεις, ράφτινγκ)
·
Αθλητισμός αναψυχής =
εγκαταστάσεις πραγματοποίησης ανάλογα με την αθλητική δραστηριότητα:
o
με σημαντικές εγκαταστάσεις
ή υποδομές – χειμερινό σκί, γκολφ, τέννις, κολύμβηση,
o
με λίγες εγκαταστάσεις –
τοξοβολία,
o
με καθόλου εγκαταστάσεις –
πεζοπορία, αναρρίχηση, ψάρεμα,
o
με ειδικό εύκολα ή σχετικά
εύκολα μετακινούμενο εξοπλισμό –windsurfing, ποδήλατο βουνού, καγιάκ,
παραπέντε,
o
με ειδικό εξοπλισμό που
χρειάζεται ειδική μέριμνα – θαλάσσιο σκι, ιστιοπλοΐα, αεροπλοΐα,
ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΕΣ
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Όλοι οι Εθνικοί φορείς υπεύθυνοι για την τουριστική ανάπτυξη των χωρών
τους ενδιαφέρονται να βρίσκουν τρόπους να συντηρούν και να αυξάνουν την
τουριστική ζήτηση των τουριστικών προορισμών τους, και να προωθούν τα
συγκριτικά πλεονεκτήματα της τουριστικής προσφοράς τους.
Η Ελλάδα δεν διαφέρει ως προς αυτό και τα τελευταία χρόνια εμφανίζεται
μία θετική αντιμετώπιση από πλευράς πολιτείας στην προώθηση των «εναλλακτικών»
μορφών τουρισμού, πρόσθετων προορισμών με δραστηριότητες σε όλο τον χρόνο,
προσπάθεια ανάπτυξης σχετικά καθυστερούμενων (για την χώρα) τουριστικών
δραστηριοτήτων όπως ο ιαματικός τουρισμός (σε όλες τις εκφράσεις του), ο
τουρισμός καταδύσεων αναψυχής, και άλλα.
Είναι σαφές ότι η χώρα μας δεν έχει ακόμη επικεντρώσει επαρκείς
δυνάμεις στην κατεύθυνση της ανάπτυξης του αθλητικού τουρισμού, κυρίως γιατί
άλλες μορφές, προσφέρονται περισσότερο σε συνδυασμό με την διεθνή εικόνα της
(π.χ. πολιτιστικός τουρισμός). Πιστεύουμε όμως ότι το μέγεθος της δυνητικής
αγοράς και οι δυνατότητες που έχει η χώρα δικαιολογούν πλέον μία ιδιαίτερη
προσοχή.
Η συνεχιζόμενη ανάπτυξη του τουρισμού διεθνώς (εκτιμώμενη από τον
Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού σε περίπου 4% κατ΄ έτος) συνεπάγεται και
αντίστοιχη ανάπτυξη του τουρισμού ειδικών ενδιαφερόντων στον οποίο
περιλαμβάνεται ο αθλητικός τουρισμός. Συγχρόνως, βλέπουμε και μία αύξηση
διοργανώσεων αθλητικών γεγονότων, και αντίστοιχης εκμετάλλευσης από τα ΜΜΕ στις
χορηγίες. Βλέπουμε ακόμη, την αύξηση «ειδικών διοργανώσεων» αθλητικών αγώνων
που προσελκύουν και συμμετοχές και «φιλοθεάμον» κοινό.
Το ότι ο αθλητικός τουρισμός έχει γίνει διεθνώς αποδεκτός και αποτελεί
ενασχόληση αποδεικνύεται από πολλά στοιχεία (στα οποία θα αναφερθούμε), και που
σαφώς δικαιολογούν την ιδιαίτερη προσοχή σε αυτόν το τομέα.
Στην χώρα μας – Ελλάδα - δεν υπάρχει ακόμη συγκροτημένη στρατηγική για
τον αθλητικό τουρισμό.
Σήμερα η στρατηγική μάρκετινγκ σχετικά με τον αθλητικό τουρισμό
βρίσκεται σε εμβρυακή, κατάσταση, παρά το γεγονός ότι τελευταία παρατηρείται
συμμετοχή σε μερικές διεθνείς εκθέσεις που επικεντρώνονται σε «σπορ» και όχι
καθαρά στον τουρισμό (π.χ. Έκθεση Dusseldof). Όμως απέχουμε από παρουσία με συγκροτημένη
και στρατηγική επιλογή σε εκθέσεις και εκδηλώσεις σχετιζόμενες με διάφορα σπορ
(π.χ. εκθέσεις εξοπλισμού περιηγήσεων,
αναρριχήσεων, κλπ). Οι Ελληνικοί προορισμοί που ήδη δραστηριοποιούνται
στην προσπάθεια ανάπτυξης ορισμένων μορφών αθλητικού τουρισμού ενεργούν
αποσπασματικά και μεμονωμένα. Είναι επίσης ανεπαρκής ή ελλιπής παρουσίαση των
κοινών πόρων και υπηρεσιών των ειδών αθλητικού τουρισμού.
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (ΙΔΕΑΔ)
Στο πλαίσιο της
προετοιμασίας του παλαιότερου Αθλητικού Νόμου επί Υπουργείας Ιωαννίδη (που δεν
ψηφίστηκε τελικώς) είχε γίνει συζήτηση μεταξύ Μελών του ΙΔΕΑΔ, με ευρεία συμμετοχή
εκπροσώπων σωματείων, φορέων, και άλλων ενδιαφερόμενων, με νομικές, με
αθλητικές και άλλες γνώσεις.
Μεταφέρω μόνο τους
ορισμούς που τότε συζητήσαμε – με την επιφύλαξη της διαφοροποίησης που έχει ο
πρόσφατος Νόμος (Άρθρο 57):
“Αθλητισμός αναψυχής” είναι κάθε
αθλητική, γυμναστική ή άλλη κινητική δραστηριότητα φυσικής άσκησης που
διοργανώνεται με σκοπό την εκγύμναση, την αναψυχή, την ψυχαγωγική παιδιά ή την
εκμάθηση αθλήματος, με
φορείς νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, είτε ασκούντα επιχειρηματική εμπορική
δραστηριότητα είτε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ή αθλητικά σωματεία για τους
κλάδους άθλησης που καλλιεργούν εκ του καταστατικού τους.
Ως «αθλητικός τουρισμός αναψυχής» ορίζεται η μορφή
του τουρισμού που ενθαρρύνει τη συμμετοχή του επισκέπτη σε εμπειρίες που
συνδέονται με τον αθλητισμό για λόγους αναψυχής, ή προσωπικής επιλογής – χόμπυ,
ασκούνται σε φυσικό περιβάλλον των θαλάσσιων και των παράκτιων περιοχών, σε
ποτάμια και λίμνες καθώς και στην ενδοχώρα, σε πεδινές, ημι-ορεινές ή και ορεινές
περιοχές και βουνά, ή / και αστικές και ημιαστικές περιοχές, και μπορούν να
είναι διαφόρων ειδών.
Το ΑΡΘΡΟ 57 του ν. 4373/2016 αναφέρει:
Την εποπτεία και Υποστήριξη των φορέων Μαζικού Αθλητισμού
- Άθλησης για Όλους και όλων των εναλλακτικών δραστηριοτήτων άθλησης, άσκησης,
αναψυχής και φυσικής δραστηριότητας στο φυσικό περιβάλλον, χειμερινών και
θαλάσσιων δραστηριοτήτων (δρόμοι υγείας, ποδηλασία δρόμου και βουνού,
πεζοπορίας, αναρρίχησης, ορειβασίας, κατάβασης αιωροπτερισμού, αλιείας,
καταδύσεων, rafting, εναλλακτικής γυμναστικής (pilates, yoga κ.λπ.), διάσχισης και Ιππασίας Περιπάτου, Παιχνιδιών
Προσανατολισμού και εν γένει οικοτουρισμού).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΑΘΛΗΜΑΤΑ
ΑΝΑΨΥΧΗΣ (τυχαία σειρά)
|
Mountain bike (ποδηλασία)
|
Γκόλφ
|
|
Ορειβασία
|
Ιππασία
|
|
Μονοπάτια
|
Snow board
|
|
Περιήγηση trekking
|
Σκι χιονιού
|
|
Rafting
|
Cross country ski
|
|
Kanoe
|
Ράφτινγκ
|
|
Καγιάκ
|
Canyoning
|
|
Αναρρίχηση
|
Windsurfing
|
|
Σπηλαιολογία
|
Kite surfing
|
|
Ψάρεμα
|
Καταδύσεις
|
|
Ιστιοπλοΐα
|
Κολύμβηση
|
|
Τοξοβολία
|
Θαλάσσιο Σκί
|
|
Roller skating
|
Παραπέντε
|
|
4Χ4 Jeep Safari
|
Skateboard
|
|
Κωπηλασία
|
Άλλα μηχανοκίνητα σπορ (car, motocross, racing bike, κλπ)
|
Πρέπει να εξεταστεί η
αναγκαιότητα να γίνει Κατηγοριοποίηση των αθλητικών δραστηριοτήτων ως προς την
περιοχή άσκησής τους σε:
Αέρα
Θάλασσα
Εσωτερικά ύδατα
Χερσαία
Μικτά
ΠΕΡΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΙΣ
ΑΘΛΗΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΑΝΑΨΥΧΗΣ
Αφορούν
απλούς πολίτες, περιλαμβάνουν μαθητές και παιδιά, επεκτείνονται σαφώς και στους
επισκέπτες – τουρίστες, ΔΕΝ ΑΦΟΡΟΥΝ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟ, και δεν γίνονται με
σκοπό την «πρωταθλητική δραστηριότητα» αλλά την «αναψυχή».
Μπορούμε
να διακρίνουμε, με βάση την υλοποίηση των δραστηριοτήτων αυτών τις εξής
κατηγορίες (ενδεικτικά στοιχεία) επαγγελματικής ενασχόλησης ατόμων στην
«υποβοήθηση και διευκόλυνση των ενασχολουμένων» με τις αθλητικές
δραστηριότητες.
·
Εκπαιδευτής
·
Καθοδηγητής
·
Οδηγός
·
«Κυβερνήτης»
βάρκας ράφτινγ
·
Συνοδός
·
Εμψυχωτής
Οι
ανωτέρω δεν είναι προπονητές, αλλά οφείλουν να γνωρίζουν «κάποια πράγματα» σε
σχέση με την αντίστοιχη αθλητική δραστηριότητα (χρήση εξοπλισμού, όπου υπάρχει,
σωστές τεχνικές, διαδικασίες ασφάλειας ενασχολουμένων, διαδρομές, εάν
οριοθετούνται, κλπ.).
ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ
«ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗΣ» ΓΝΩΣΕΩΝ – ΔΕΞΙΟΤΗΤΩΝ – ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ
Αναφέρονται
στο τι πρέπει να εξεταστεί – προσδιοριστεί – νομοθετηθεί για να φθάσουμε σε ένα
αποτέλεσμα «πιστοποίησης» των επαγγελματιών που ασχολούνται με τις αθλητικές
δραστηριότητες αναψυχής – η σειρά παρουσίασης ακολουθεί την λογική εξέλιξη της
διαδικασίας.
|
1
|
Προσδιορισμός Ελληνικής ορολογίας περί των κατηγοριών και του
περιεχομένου της «ιδιότητας»
|
|
2
|
Προσδιορισμός των «ειδικοτήτων» ανά αθλητική δραστηριότητα
Π.χ. στο Ράφτινγκ έχω «Κυβερνήτη Βάρκας»
Στην πεζοπορία έχω συνοδό
Στο windsurfing έχω εκπαιδευτή, κλπ.
|
|
3
|
Προσδιορισμός του «γνωστικού αντικειμένου και των δεξιοτήτων» για κάθε
ειδικότητα (προφανώς δεν μπορεί να είναι τα ίδια για όλους αλλά μπορούν να
υπάρχουν κοινά θέματα)
|
|
4
|
Μαθησιακή διαδικασία (οργάνωση – λειτουργία «Σχολής» ή άλλοι τρόποι
μάθησης) του γνωστικού αντικειμένου και των δεξιοτήτων
|
|
5
|
Προσδιορισμός απαιτήσεων / προϋποθέσεων Φορέα Πιστοποίησης – και του
εξεταστικού αντικειμένου και της εξεταστικής διαδικασίας για την παροχή
«Πιστοποίησης» για την «Ειδικότητα»
|
|
6
|
Προσδιορισμός – νομοθετική ρύθμιση – των επαγγελματικών και εργασιακών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων των
«πιστοποιημένων ειδικοτήτων»
|
ΧΡΗΣΤΟΣ ΠΕΤΡΕΑΣ – Μέλος ΙΔΕΑΔ