Γ. Παναγόπουλος, Ονοματοδοσίες και συμβολισμοί της Νέας Τούμπας

THIS IS NEW TOUMBA! Σίγουρα αυτή η φράση θα σηματοδοτεί όχι μόνο την χαρακτηριστική επιγραφή των  αποδυτηρίων αλλά κι άλλες σχετικές πινακίδες στους πέριξ του νέου γηπέδου δρόμους  και χώρους,στα επόμενα χρόνια που θα χαράξουν τη νέα φάση της ιστορίας του Δικεφαλου του Βορρά. Είμαστε πλέον στην τελική ευθεία του προσταδιου από τις γραφειοκρατικες διαδικασίες μέχρι  την κατεδάφιση του μυθικου σταδίου της Τούμπας για να περάσουμε από το μεταβατικό  στάδιο της αναγκαστικής μετακόμισης στο αναβαθμισμενο, ελέω Champions League,  Καυτανζογλειο Στάδιο στην κατασκευή ενός διαστημικού, όχι μόνο για τα Ελληνικά και Βαλκανικά δεδομένα,καθαρά ποδοσφαιρικου γηπέδου. Ήρθε το πλήρωμα του χρόνου κι ο Πρόσφυγας ΠΑΟΚ του 1926 που ψάχνοντας μια ποδοσφαιρικη φωλιά περιφεροταν στα γήπεδα φιλικών σωματείων του Σιδηροδρομικου  Σταθμού ή του Στρατού ή του Πανεπιστημίου μέχρι να καταλήξει  στο θρυλικό Συντριβανι κι  από κει μέσα σε μόλις τρεις δεκαετίες να αποκτησει ένα καινούργιο ιδιόκτητο στάδιο, στην Τούμπα και τελικά να κτίσει πάλι μόνος του το πλέον σύγχρονο γήπεδο στην Ελλάδα και  μάλιστα να το θέσει σε πλήρη λειτουργία ακριβώς έναν αιώνα μετά την ίδρυση του. Από τα... Μνηματα του Συντριβανιου, στην Τούμπα των αρχαίων τάφων, η έδρα του  Δικεφαλου του Βορρά είναι προορισμένη από το ιστορικό πεπρωμένο της Φυλής του  Δικεφαλου να εξελιχθεί σε έναν Διεθνή Ποδοσφαιρικό Τυμβο, με αφετηρία την συνθηματικη  έννοια του ποδοσφαιρικου τάφου των  αντιπάλων ομάδων  και αποστολή την διαιώνιση της Συλλογικής Ιστορικής Μνήμης για τις  Αλυτρωτες Πατρίδες, για τους εκατοντάδες χιλιάδες προγόνους μας που θυσιάστηκαν στους  εθνικούς αγώνες, για το προαιώνιο πολιτιστικό και αθλητικό κεκτημένο της Φυλής, για τους εκατομμύρια πιστούς του Δικεφαλου του Βορρά που πιστεύουν και λατρεύουν τον ΠΑΟΚ ως  αναπόσπαστο κομμάτι από το DNA της αρχέγονης Ελληνικής Μακεδονίας, της αθάνατης  Βασιλιδος των Πόλεων, της διαχρονικής δίδυμης Συμβασιλευουσας, της μεγαλειωδους  Μικράς Ασίας, του αδουλωτου Ποντου... Η Νέα Τούμπα πρέπει να καταστεί κυριολεκτικά και μεταφορικά TΟMB (αγγλιστί), TOUMPA(ισπανιστι), TOMBA (Ιταλιστι), TOMPE (Γαλλιστι) κλπ, ΤΥΜΒΟΣ που θα συνδέει  σε όλα τα επίπεδα τον μύθο, την προϊστορία, το ιστορικό παρελθόν, το παρόν και το μέλλον  σαν ένα ζωντανό Μνημείο.  Επομένως επιβάλλεται άλλη μια επιγραφή στο νεότευκτο γήπεδο να αναφέρεται σε πολλές  γλώσσες στην λέξη ΤΟΥΜΠΑ! Η Οικουμενική Φυλή του Δικεφαλου πρέπει, μέσω της τεράστιας αθλητικης οικογένειας του  ΠΑΟΚ με άξονα το νέο γήπεδο και το ρεύμα πολλαπλής πολιτιστικής και αθλητικής δημιουργικότητας που θα επιφέρει, σε συνδυασμό με την γιγαντια δυναμική του μέσα στην  σφαίρα της Παγκόσμιας Φυλής του Ποδοσφαίρου, να τροφοδοτήσει και να εμπνεύσει τον  Ιστορικό του Μέλλοντος με τέτοια αδιάσειστα στοιχεία, ώστε να αποκατασταθεί η κολοβωμενη μυθιστορία της Φυλής μας. Σε αυτό το πνεύμα κινούμενοι οι κατασκευαστές και πρωτεργάτες της ανέγερσης της Νέας Τούμπας, οπωσδήποτε θα πρέπει να αναρτήσουν και αυτήν την βαρυγδουπη αλλά απόλυτα τεκμηριωμένη ιστορικά επιγραφή : "ΠΑΤΕΡΑΣ ΤΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ ΕΙΝΑΙ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ!!!"  (Ντεσμοντ Μορρις, Η Φυλη του Ποδοσφαίρου.)  Ένα τέτοιο γήπεδο που δεν θα έχει στίβο και τα στοιχεία που θα το χαρακτήριζαν στάδιο, θα πρέπει να αποδοθεί με μία έννοια που θα το φωτογραφίζει ιστορικά ως μια συνεπή συνέχεια  του λαμπρου ιστορικού αθλητικού παρελθόντος της γεννητορος Πόλης του Δικεφαλου Αετου. Η Τούμπα ως Στάδιο έκλεισε τον ιστορικό κύκλο της, ως ποδοσφαιρικό γήπεδο σίγουρα  ανοίγει εναν άλλο, όμως δεν μπορεί να του ταιριάζουν ξενοφερτοι όροι ρωμαϊκής ή δυτικοευρωπαικης προέλευσης, όπως Αρένα, Παλε, Παρκ κλπ. Θεωρώ οτι η Νέα Τούμπα πρέπει να αποκληθεί ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΣΦΑΙΡΟΔΡΟΜΙΟ (MACEDONIAN SFERODROMIO)  ασφαλώς κατά παγκόσμια πρωτοτυπία αλλά σε πλήρη αναβίωση της θαμμένης ιστορικά Βυζαντινής ονομασίας του φημισμένου γηπέδου της  Κωνσταντινούπολης, όπου διεξάγονταν με φανατισμό και στοιχηματισμο τα παίγνια με μπάλα! Αποτελεί πρωτοφανή ιστορικη ΛΟΓΟΚΛΟΠΗ, έστω κι αν την ανακαλεσαν μετά την προδοτικη  Συμφωνία των Πρεσπων, οι ΨευτοΒορειο Μακεδόνες να βαφτίζουν το γήπεδο των Σκοπίων  "ΦΙΛΙΠΠΟΣ Β'", κι εμείς σε ολόκληρη Μακεδονία και Θεσσαλονίκη να μην έχουμε συνδέσει  την ονοματοδοσια αθλητικών χωρων με τα ονόματα των Ηρακλειδών Βασιλεων της Αρχαίας  Μακεδονίας και των Βυζαντινων Αυτοκρατορων της Μακεδονικής Δυναστείας που τόσα προσέφεραν στα ιδεώδη του Αθλητισμού και του Πολιτισμού. Και βέβαια διαφωνώ με την χρήση Χριστιανικών ονομάτων για την ονοματοδοσια γηπέδων,  όπως κατά την γνώμη μου ατυχως επέλεξε η ΑΕΚ με την ΑγιάΣοφια,όχι γιατί ο Χριστιανισμος,  στην αρχή του τουλάχιστον υπήρξε πολέμιος του Αθλητισμού, αλλά γιατί η θρησκεία μας,  έχει σκοπό να μας ενώσει κι όχι να μας διχάσει. Και γιαυτό άλλωστε και οι έχοντες "το ομαιμον, το ομογλωσσον και το ομοθρησκον"  Πανελληνες, συνεδεσαν ευθέως όλους τους Αρχαίους Αγώνες με την λατρεία των Ολυμπιων  Θεών, χωρίς όμως να τους ταυτίζουν με τα αθλητικά και πολιτικά συμφέροντα ούτε των  Πόλεων Κρατών, ούτε των Βασιλεων, Ηγετών και Στρατηγών τους. Με την ίδια λογική του αδελφού Δικεφαλου της ΑΕΚ, το νέο γήπεδο του ΠΑΟΚ θα μπορούσε  να βαφτιστει είτε ΑΙ ΔΗΜΗΤΡΗΣ (επειδή ο πολιουχος Άγιος Δημήτριος υπήρξε αθλητής!), είτε ΠΑΝΑΓΙΑΣΟΥΜΕΛΑ(επειδή ο Σαββίδης και εκατοντάδες χιλιάδες Παοκτζηδες έκαναν... Τάμα στην Παναγιά του Ποντου για να ξαναπαρουμε το πρωτάθλημα!) Η ΑΓΙΑΣΟΦΙΑ δεν είναι απλά το Σύμβολο των απανταχού της Υφηλίου Ελληνορθοδοξων αλλά αποτελεί κυριολεκτικά την ΑΚΡΟΠΟΛΗ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ, ενώ συγχρόνως  είναι μια Κιβωτός Πολιτισμού, Τέχνης Ιστορίας και Παράδοσης, γιαυτό κι εχει χαρακτηρισθει  από την UNESCO ως προστατευομενο Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Τώρα πως μπορεί μέσα στο μίξερ της σημερινής βλαχομπαροκ πολιτιστικής πραγματικότητας,  ένα θρυλικό γήπεδο, όπως αυτό της Νέας Φιλαδέλφειας, του εξίσου με τον ΠΑΟΚ κορυφαίου  σε ιστορικές καταβολές συλλόγου  της ΑΕΚ, να οικειοποιειται το όνομα του κορυφαίου ιερού  προσκυνηματος όλων των Ελλήνων,  μόνο η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδας ή το  Οικουμενικό Πατριαρχειο  Κωνσταντινουπολεως θα μπορούσε να μας τεκμηριώσει. Άλλωστε ο Οικουμενικος Πατριάρχης Βαρθολομαίος ενώ έχει κατά καιρούς αγκαλιάσει με την  ίδια ζέση και τους δύο Δικεφαλους, δεν έχει δώσει την... ευλογία του σε αυτή την  ποδοσφαιρικη βάφτιση, όπως έχει αποφύγει να πάρει θέση στο ζήτημα της αμφισβήτησης  εκ μέρους της Τουρκίας της επωνυμίας και του διακριτικου τίτλου και του ΠΑΟΚ και της ΑΕΚ,  όσον αφορα το καταληκτικο Κ που δηλώνει την Κωνσταντινοπολιτικη προέλευση τους, προβαινοντας σε μια αυθαίρετη ονοματοδοσια με την αντικατάσταση του Κ με το Ι, ώστε να  δηλώνεται το ορθον κατά τους ανιστορητους "Ινσταμπουλ" (που κατά παραφθορά πάλι Ελληνικό είναι, γιατί σημαίνει "Εις την Πόλιν")! Κι όλα αυτά σε μια εποχή που στη Βαλκανική και στο Αιγαίο, ζούμε μια διαρκή... ιστορική σφαγή του Αγίου Βαρθολομαίου, καθώς κυριολεκτικά η Ιστορία και η Εθνική κληρονομιά μας σφαγιαζεται στη χειρουργικη τράπεζα των Προκρουστηδων του Σορος. Τα Ιερά και τα Οσια της Φυλής δεν μπορούν να πετάγονται βορά. .. τοις κυσι του ποδοσφαιρικου εμφύλιου πολέμου και να γίνονται εμπορικά σήματα και προϊόντα προς χορηγία και πώληση στα χέρια ιδιωτικών συμφερόντων. Γιαυτους τους λόγους ο ΠΑΟΚ δεν πρέπει να υποπέσει στα ίδια ιστορικά λάθη αλλά αντίθετα επιβάλλεται ως γνήσιο τέκνο  της Φυλής του Δικεφαλου να συνδυάσει κάτω από το αρχιγραμμα Π και την Προσφυγιά και τον Πόντο, κάτω από το αρχιγραμμα Α τους Αγώνες και τους Αετούς, κάτω από το αρχιγραμμα  Ο τον Ολυμπισμο και την Ορθοδοξία και κάτω από το Κ την Κωνσταντινούπολη και τον  Κόσμο!  Επομένως μια άλλη συνθηματικη επιγραφή σε κάποια περίοπτη θέση στο εξωτερικό  περίβλημα της νέας Τούμπας(σαν το" To Dare is to do" στο νεόκτιστο γήπεδο - πρότυπο της TOTTENHAM) κάλλιστα θα μπορούσε να είναι το κλασσικό "ΠΑΟΚ Ο ΕΝΑΣ, ΣΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΑΛΛΟΣ ΚΑΝΕΝΑΣ"!!! Και βεβαίως το γήπεδο μας σίγουρα θα είναι μοναδικό αλλά καλό θα είναι να πάρουμε  κάποιες ιδέες από γήπεδα τεράστιων συλλόγων, όπως της TOTTENHAM, της  JUVENTUS,  της BENFICA κλπ. Εντυπωσιακη θα ηταν μια μεταλλική κατασκευή στην κορυφή του σκεπαστρου με έναν  ασπρόμαυρο Δικέφαλο Αετό σαν τον Πετεινό των Λονδρέζων ή ένα άγαλμα στα περίχωρα  του γηπέδου με έναν τεράστιο Δικέφαλο. Και εννοείται μακάρι στο νέο γήπεδο να αξιωθουμε στην αρχή κάθε αγώνα μας να απολαμβανουμε σαν τους Λουζιτανους την παράλληλη πτήση δύο αετών! Επίσης πρέπει να δοθεί έμφαση στην προβολή της Θεσσαλονίκης, της Μακεδονίας και της  Πόλης, μέσω καλλιτεχνηματων, επιγραφών, εικόνων και προτομων, οπως οι κεφαλές του  Μ. Αλεξάνδρου και της αδελφής του Θεσσαλονίκης. Εδώ πρέπει να απονείμω τα εύσημα στους παλαιμαχους του ΠΑΟΚ και στους αδελφούς της ΠΕΡΑ ΚΛΟΥΜΠ που ήδη έχουν δρομολογήσει την μεταφορά στο Μουσείο του Δικεφαλου  του Βορρά της πλούσιας αρχειοθήκης και τροπαιοθηκης των προγόνων του ΠΑΟΚ,  ΕΡΜΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ και ΠΕΡΑ ΚΛΟΥΜΠ!  Όλοι οι χώροι του γηπέδου, εσωτερικοί κι εξωτερικοί θα πρέπει να προκαλούν δέος και σεβασμό στους φιλοξενουμενους, αντιπάλους κι επισκέπτες. Θα ήταν εντυπωσιακό π. χ. στον διάδρομο από τα αποδυτήρια μέχρι την πύλη εισόδου στον αγωνιστικό χώρο, ποδοσφαιριστες, προπονητές και διαιτητες να περνούν ανάμεσα από μια συστάδα εκ δεξιών και εξ αριστερών τους με μορφές σε φυσικό μέγεθος από πλαστικό ή άλλο  υλικό της ποδοσφαιρικής ιστορίας του ΠΑΟΚ. Δηλαδή ένα είδος Hall of Fame με ποδοσφαιριστες Θρύλους όλων των εποχών, όπως  ο ΚΟΥΔΑΣ, ο ΣΑΡΑΦΗΣ, ο ΕΤΙΕΝ, ο ΚΟΥΙΡΟΥΚΙΔΗΣ, ο ΛΕΑΝΔΡΟΣ, ο ΚΩΣΤΙΚΟΣ,  ο ΦΟΥΝΤΟΥΚΙΔΗΣ, ο ΜΠΙΖΟΥ, ο ΦΡΑΝΤΖΕΣΚΟΣ, ο ΖΑΓΟΡΑΚΗΣ,ο ΓΚΟΥΕΡΙΝΟ, ο ΜΑΓΚΝΤΗ, ο ΓΚΑΡΣΙΑκλπ. Φυσικά οι κερκίδες του γηπέδου, χωρίς στίβο, θα είναι ιδιαίτερα επιβλητικές και... υποβλητικες  για κάθε αντίπαλο κι ελπίζω η ακουστική να παραμείνει στα ίδια υψηλά... ντεσιμπέλ  δικαιώνοντας παγκόσμιες μορφές του ποδοσφαίρου, όπως ο Βέλγος προπονητής του  ΠΑΝΙΩΝΙΟΥ Ουρμπεν ΜΠΡΑΜΣ που είχε χαρακτηρίσει την Τούμπα ως ΕΠΙΔΑΥΡΟ ΤΟΥ  ΕΥΡΩΠΑΙΚΟΥ ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ. (Καλή λοιπόν θα ήταν και μια επιγραφή με τα ρητά ξένων ποδοσφαιριστων και προπονητών για την Τούμπα!) Το γήπεδο του ΠΑΟΚ δεν φιλοδοξεί να μετατραπεί σε... Εκκλησία, θα παραμείνει ένας Ναός του Ποδοσφαίρου, γιαυτό το ντεκόρ του θα πρέπει να σχετίζεται πρώτ-απ--όλα με τον βασιλέα των αθλημάτων με αναφορές όμως στο αθλητικό και ιστορικό παρελθόν της Πόλης και της Θεσσαλονίκης. (Ίσως η κορυφή των κερκιδων να θυμίζει τα Τειχη της Πόλης ή τον Λευκό Πύργο κλπ) Ακόμα κι ο αριθμός των θέσεων ορθά προτάθηκε να είναι ο συμβολικός των 41.926,ομως  σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί αυτή η χωρητικότητα, σίγουρα ο τελικός αριθμός θα  μπορεί να συνδυαστεί με μια άλλη ιστορική χρονολογία! Το γήπεδο θα πρέπει να είναι σημαιοστολισμενο με δικεφαλους αετούς σε κάθε γωνιά του, ενώ οι θύρες του θα πρέπει εκτός από το να είναι αριθμημενες, να είναι αφιερωμένες σε μια προσωπικότητα από την ιστορία του συλλόγου. Ας πούμε οτι η Θύρα 4 θα λέγεται Θύρα  Θυμάτων Τεμπών στη μνήμη των αδικοχαμένων οπαδών ή η θύρα των επίσημων Θύρα Γεωργίου ΠΑΝΤΕΛΑΚΗ κλπ. Ακόμα κι ο πάγκος της ομάδας θα μπορούσε να αφιερωθεί στη μνήμη του πεσοντος στο  καθήκον Μαγιαρου δασκαλου Γκιουλα ΛΟΡΑΝΤ, ενώ σχετικές αφιερώσεις πρέπει να γίνουν  στη μνήμη των ηρωικως πεσοντων ΣΩΤΗΡΙΑΔΗ, ΠΑΝΙΔΗ ΚΑΙ ΒΑΤΙΚΗ και του αδικοχαμένου  Παναγιώτη ΚΑΤΣΟΥΡΗ. Από την άλλη πλευρά ένα τέτοιο γήπεδο θα πρέπει να ξεχωρίζει και στους εσωτερικούς  χώρους, όπου εκτός της μπουτίκ και των χώρων αναψυχής, δεν μπορεί να λείπει αίθουσα βιβλιοθήκης με το αντίστοιχο όνομα ιστορικής προσωπικότητας (ας πούμε ΑΙΘΟΥΣΑ  ΛΥΣΑΡΙΔΗ), αίθουσα προβολών (ΑΙΘΟΥΣΑ ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗ), αίθουσα Συνεδρίων (ΜΟΚΚΑ), αίθουσες(ΕΡΜΗΣ, ΠΕΡΑ ΚΛΟΥΜΠ και ΝΕΣΤΩΡ) του Μουσείου Μακεδονικού και Βυζαντινού Αθλητισμού και Πολιτισμού, αίθουσα Ομοσπονδίας Συνδέσμων Φιλάθλων  ΠΑΟΚ (με συμβολικό τίτλο "ΣΑΡΙΣΣΑ"), αίθουσα Παλαιμάχων Ποδοσφαιριστων (ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΥΔΑΣ) κλπ Επίσης η αίθουσα συνεντεύξεων (ΑΙΘΟΥΣΑ ΛΕΣ ΣΑΝΟΝ) θα πρέπει να διακοσμηθει με τοιχ ογραφιες με εικόνες και φράσεις των παλιών προπονητών του συλλόγου. Φυσικά ο ναός των Παοκτζηδων θα πρέπει να αποχαιρετηθει με μια φαντασμαγορικη  τελετουργία, ανάλογη της φιέστας για την κατάκτηση του τρίτου πρωταθλήματος, πριν αντικατασταθεί από τη νέα Μητρόπολη της Φυλής του Δικεφαλου.  Ιδανικό θα ήταν να διοργανωθεί μια επική γιορτή αναδρομής σε όλη την ιστορία του συλλόγου  μέσα από την διοργάνωση ενός LEGEND'S MEETING, ενός ιστορικού αγώνα μεταξύ των  ποδοσφαιριστων της τωρινής πρωταθλήτριας ομάδας με αντίπαλο την μεικτή ομάδα των  αλλοδαπών εν ενεργεια ποδοσφαιριστων του ΠΑΟΚ που παίζουν σε κλαμπ της Ελλάδας  και του εξωτερικού, ενώ ως προεορτιο πριν την έναρξη του κυριου φιλικού η διεξαγωγή ενός μικρής διάρκειας αγώνα μεταξύ των Ελλήνων και ξένων βετεράνων της ομάδας με προσκεκλημενους όλους τους εν ζωή Έλληνες και ξένους ποδοσφαιριστές και προπονητές!  Η Νέα Τούμπα θα είναι σίγουρα πολύ διαφορετική από πλευράς εμφάνισης και πολυτελείας, όμως θα διαπνεεται από το ίδιο φλογερό πάθος των δεκάδων χιλιάδων πιστών της που στον  αιώνα τον άπαντα θα εξωτερικευεται από το "Δακτυλίδι της Φωτιάς" (το... μυστικό όπλο της Τούμπας, όπως ήταν το "Υγρό Πυρ" για την Κωνσταντινούπολη!) και τα ατελειωτα ΠΥΡΟΣΟΟΥ στις αλλεπάλληλες φιέστες που θα ακολουθήσουν στα επόμενα χρόνια μέχρι την κορυφαία, σε 7 χρόνια που θα εορτασθεί με ύψιστη μεγαλοπρεπεια  Η ΕΚΑΤΟΝΤΑΕΤΗΡΙΔΑ  ΤΟΥ ΔΙΚΕΦΑΛΟΥ ΤΟΥ ΒΟΡΡΑ!  Εξυπακούεται οτι για να δρομολογηθουν και να υλοποιηθούν αυτές κι άλλες παρόμοιες ιδέες,  η ΠΑΕ ΠΑΟΚ θα πρέπει να ιδρύσει μια Συντονιστικη Επιστημονική Ομάδα Φίλων του ΠΑΟΚ  από μέλη της Επιτροπής Ανέγερσης της Νέας Τούμπας με μέλη της Επιτροπής Ιστορίας του  ΠΑΟΚ,η οποία θα συλλέξει, θα συγκερασει και θα εισηγηθεί τις τελικές ιδέες και προτάσεις  που θα συμπεριληφθουν στον φάκελο της Νέας Τούμπας. Άλλωστε νονοί και πνευματικοί πατεράδες θα είναι οι απανταχού της γης Παοκτζηδες, είτε  είναι προσφυγικης καταγωγής, είτε είναι Πόντιοι ή Υπερποντιοι ομογενείς, που όπου κι αν  ζουν, έχουν την Τούμπα για δεύτερο σπίτι τους!     Γιώργος ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ  Δικηγόρος - Αντιπρόεδρος Ινστιτούτου Διεθνούς & Ελληνικού Αθλητικού Δικαίου

ΙΔΕΑΔ, Γνωμοδοτικό σημείωμα περί της ερμηνείας του άρθρου 15 παρ.5 περ.ε Π.Κ./ΕΠΟ

            Προς την ποδοσφαιρική ανώνυμη εταιρία με την επωνυμία « ΠΑΕ ΠΑΝΑΘΗΝΑΙΚΟΣ »

Γ Ν Ω Μ Ο Δ Ο Τ Ι Κ Ο    Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ Α

ΤΟΥ

ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟΥ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ

ΑΘΛΗΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ

( ΙΔΕΑΔ)

ΑΘΗΝΑ, ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019

Α. Εισαγωγικά

Η ΠΑΕ Παναθηναϊκός, στο πλαίσιο εκκρεμούς πειθαρχικής υποθέσεώς της ενώπιον της Επιτροπής Εφέσεων της ΕΠΟ, δια του πληρεξουσίου δικηγόρου της Λεωνίδα Μπουτσικάρη απηύθυνε προς το Ινστιτούτο Διεθνούς & Ελληνικού Αθλητικού Δικαίου ερώτημα, προκειμένου να γνωμοδοτήσουμε « για την ερμηνεία του άρθρου  15 παρ. 5 περ. ε΄ του Πειθαρχικού Κώδικα της Ε.Π.Ο.  σε σχέση με τα πραγματικά περιστατικά του αγώνα Παναθηναικού-Ολυμπιακού της 17-03-2019 επί των οποίων εξεδόθη η υπ’ αρ. 97/2019 απόφαση του Μονομελούς Πειθαρχικού Οργάνου Super League Ελλάδος».

Επί του ερωτήματος, στο οποίο επισυνάπτονται το κείμενο της υπ΄αριθ. 97/2019 αποφάσεως του πρωτοβάθμιου πειθαρχικού οργάνου και της εφέσεως της αντιδίκου ΠΑΕ, η απάντησή μας εκτίθεται στα επόμενα κεφάλαια της παρούσας.-

Β. Τα πραγματικά περιστατικά της υποθέσεως σε σχέση με το τιθέμενο ερώτημα

     Τα πραγματικά περιστατικά της υποθέσεως, έτσι όπως περιγράφονται στην προσβαλλομένη απόφαση, δεν αμφισβητούνται από τους αντιδίκους, όπως επίσης δεν αμφισβητείται και η νομιμότης της επιβληθείσας πειθαρχικής ποινής στην ΠΑΕ Παναθηναϊκός για τα επεισόδια που δημιούργησαν οπαδοί της κατά τον εν λόγω αγώνα.

 Επίσης, δεν αμφισβητούνται ούτε και τα πραγματικά περιστατικά που αφορούν στις ενέργειες του διαιτητή σχετικά με την οριστική διακοπή του αγώνα και ειδικότερα στους χρόνους που τηρήθηκαν, προκειμένου αυτός να καταλήξει στην τελική του απόφαση περί οριστικής διακοπής του αγώνα.

Επομένως, η μόνη αμφισβήτηση στην προκειμένη υπόθεση επικεντρώνεται στο ερώτημα περί της ορθής ή μη εφαρμογής και ερμηνείας του άρθρου 15 παρ. 5 περ. ε Π.Κ. ΕΠΟ εκ μέρους του διαιτητού του αγώνα, δηλαδή στην ερμηνεία της ανωτέρω διατάξεως σχετικά με την υποχρέωση ή μη ωριαίας αναμονής του διαιτητή πριν την οριστική διακοπή του αγώνα.

Γ. Η κρίση του διαιτητή ως εφαρμογή των κανόνων παιδιάς

Ειδικά όσον αφορά την νομική αξιολόγηση  της κρίσης του διαιτητή, αυτή συναρτάται με το είδος των κανόνων, τους οποίους αυτός καλείται να εφαρμόσει. Είναι δε διεθνώς εδώ και πολλές δεκαετίες αποδεκτό σε θεωρία και νομολογία , ότι η κρίση του διαιτητή κατά την εφαρμογή των κανόνων παιδιάς ελέγχεται μόνο από τα όργανα της αθλητικής έννομης τάξης, αφού αφορά την εφαρμογή κανόνων αμιγώς της αθλητικής έννομης τάξης.

 Οι κατηγορίες των κανόνων παιδιάς έχουν διατυπωθεί στην επιστήμη του αθλητικού δικαίου εδώ και πολλές δεκαετίες και σύμφωνα με την βασική κατηγοριοποίηση του MaxKummer στο έργο του «Spielregel und Rechtsregel», Bern1973,  διακρίνονται ως εξής:

(α) Κανόνες αγωνιστικής συμπεριφοράς.

(β) Κανόνες διαπίστωσης της αθλητικής επιτυχίας

(γ) Κανόνες νομιμοποίησης της συμμετοχης στους αγώνες

(δ) Κανόνες  τεχνικών χαρακτηριστικών του αθλήματος.

(Λεπτομερή ανάλυση με παραπομπή σε θεωρία και νομολογία βλέπε εις: Α. Μαλάτος, Παραδόσεις αθλητικού δικαίου, Σάκκουλας 2010 σελ.57 επ.)

Εξαρτάται όμως από τους ισχύοντες κανονισμούς σε κάθε άθλημα και κάθε αθλητική ομοσπονδία ξεχωριστά, τόσο η έκταση, όσο και ο καθορισμός των όρων και των τυπικών προϋποθέσεων άσκησης  αυτού  του δικαιώματος του διαιτητή. Εφόσον αυτές δεν τηρηθούν εκ μέρους του διαιτητή, τότε η οποιαδήποτε απόφασή του περί διακοπής του αγώνα ελέγχεται από την ίδια την αθλητική έννομη τάξη, τόσο ως προς το ουσιαστικό του δικαίωμα αλλά και ως προς το παραδεκτό και σύννομο της άσκησής του, κρίνεται δε κατά περίπτωση  ως άκυρη ή  ανυπόστατη.

Δ. Η ερμηνεία του άρθρου 15 παρ.5 περ.ε Π.Κ./ΕΠΟ

Το άρθρο 15 παρ.5 περ.ε΄Π.Κ./ΕΠΟ προβλέπει τα εξής:

«ε) Στην περίπτωση κατά την οποία οι συνθήκες που επικρατούν στον αγωνιστικό χώρο ή τις εξέδρες του γηπέδου δεν επιτρέπουν την ασφαλή έναρξη ή συνέχιση του αγώνα, το μέγιστο χρονικό διάστημα το οποίο ο διαιτητής του αγώνα οφείλει να αναμένει για την έναρξη αυτού ή την επανέναρξη μετά από προσωρινή διακοπήτου, είναιμία (1) ώρα. Εντός του χρονικού διαστήματος αυτού και οπωσδήποτε μέχρι την συμπλήρωση της μισής ώρας από την έναρξη της διακοπής δύναται να διαταχθεί η εκκένωση μίας ή περισσότερων εξεδρών ή όλου του γηπέδου, αν κρίνεται εφικτό και απαραίτητο για την συνέχιση του αγώνα. Αν παρέλθει το ανωτέρω χρονικό διάστημα (της μίας ώρας) χωρίς να έχει αποκατασταθεί η ομαλότητα, ο διαιτητής διακόπτει οριστικά τον αγώνα, ζητά την αποχώρηση των ομάδων καισυντάσσει το Φ.Α.»

        Η νομοτεχνικά πλημμελής διατύπωση της παραπάνω διατάξεως δεν επιτρέπει την εξαγωγή κάποιου ακλόνητου συμπεράσματος σχετικά με την γραμματική της ερμηνεία. Ειδικά δε, όπως στην κρινόμενη περίπτωση, όταν πρόκειται περί προσωρινής διακοπής του αγώνα, την οποία διαδέχεται η οριστική διακοπή αυτού, το ερμηνευτικό πρόβλημα γίνεται ακόμη μεγαλύτερο, διότι η εν λόγω διάταξη, ενώ στην αρχική της μείζονα σκέψη κάνει λόγο για πάροδο μιας ώρας ως «μέγιστο χρονικό διάστημα» αναμονής του διαιτητή πριν την οριστική διακοπή (άρα κατά την στενή γραμματική της ερμηνεία και πριν την παρέλευσή του θα μπορούσε να ληφθεί η απόφαση οριστικής διακοπής) καταλήγει τελικά να απαιτεί από τον διαιτητή την οριστική διακοπή του αγώνα, μόνο εφόσον παρέλθει το ανωτέρω χρονικό διάστημα της μιας ώρας χωρίς να έχει αποκατασταθεί η ομαλότητα.

Ανεξαρτήτως της θέσεως που λαμβάνει η πρωτόδικη απόφαση σχετικά με την νομική αξιολόγηση της αποφασιστικής αρμοδιότητας του διαιτητή για την διαπίστωση και αξιολόγηση των γεγονότων που οδηγούν στην οριστική διακοπή του αγώνα, είναι προφανές ότι η εν λόγω διάταξη δεν αποσκοπεί στον έλεγχο ούτε και στον καθορισμό της ουσιαστικής κρίσης του διαιτητή, γι΄ αυτό και δεν υπάρχει λόγος περαιτέρω αναφοράς σε «κυριαρχικές» ή μη αρμοδιότητές του, όπως εξαντλητικά αναλύει η προσβαλλομένη πρωτόδικη απόφαση.

Θέτει όμως η εν λόγω διάταξη, έστω και νομοτεχνικά ανεπιτυχώς, χρονικές και διαδικαστικές προϋποθέσεις ως προς την έκδοση της απόφασης του διαιτητή και την καταχώρησή της στο φύλλο αγώνος.. Επειδή δε, η γραμματική διατύπωση της διατάξεως, όπως προαναφέραμε είναι πλημμελής, παρίσταται αναγκαία η περαιτέρω συστηματική και τελολογική ερμηνεία της, για την οποία θα πρέπει να σημειωθούν τα εξής:

                  (α) Σύμφωνα με την διαμορφωμένη στους διεθνείς και εθνικούς ποδοσφαιρικούς κανονισμούς φιλοσοφία περί Κανόνων του Παιχνιδιού, στην οποία αναλυτικά αναφέρεται και η προσβαλλομένη πρωτοβάθμια απόφαση επικαλούμενη το Προϊμιο των Κανόνων του Παιχνιδιού, βασικό ζητούμενο της ποδοσφαιρικής κοινότητας είναι η τέλεση των αγώνων και η εξάντληση κάθε πρόσφορου μέτρου για την αποκατάσταση της ομαλότητας και την πραγματοποίηση  των αγώνων, όταν η τέλεσή τους  διακινδυνεύει από εξωτερικούς παράγοντες, όπως εν προκειμένω η δημιουργία επεισοδίων από φιλάθλους της γηπεδούχου ομάδας. Για τον λόγο  αυτό, αφ΄ενός μεν προβλέπονται  αυστηρές πειθαρχικές ποινές στους υπαιτίους για την μη τέλεση των αγώνων, αφ΄ ετέρου, όμως, τίθενται και συγκεκριμένοι διαδικαστικοί κανόνες προς τους διαιτητές, έτσι ώστε να εξαντλείται κάθε δυνατότητα για την λήψη πρόσφορων μέτρων πραγματοποίησης του αγώνα μέσα σε ένα λογικά ανεκτό χρονικό πλαίσιο πριν την έκφραση της ουσιαστικής κρίσης τους περί οριστικής διακοπής ή μη έναρξης ενός αγώνα. Τέτοιου είδους διαδικαστικός κανόνας είναι και αυτός του άρθρου 15 παρ.5 περ.ε Π.Κ./ΕΠΟ και το τιθέμενο από αυτόν χρονικό πλαίσιο είναι η μια ώρα μεταξύ προσωρινής και οριστικής διακοπής του αγώνα.

             (β) Γίνεται φανερό, ότι σκοπός του παραπάνω διαδικαστικού κανόνα, δεν είναι ο χρονικός περιορισμός στην διαμόρφωση της  κρίσης του διαιτητή περί της διακοπής ή όχι του αγώνα, αλλά η πρόβλεψη της αναγκαίας εύλογης προθεσμίας για την αποκατάσταση της ομαλότητας με εξεύρεση τυχόν πρόσφορων μέτρων για την ομαλή διεξαγωγή του αγώνα.

 Ως τέτοιο μέτρο η συγκεκριμένη διάταξη προβλέπει την δυνατότητα να διαταχθεί η εκκένωση  μιας ή περισσοτέρων εξεδρών του γηπέδου, οπωσδήποτε μέσα στο πρώτο μισάωρο της τασσόμενης ωριαίας προθεσμίας για την αποκατάσταση της ομαλότητας.

               Εκεί, αντιθέτως, όπου ο κανονιστικός νομοθέτης δεν βρίσκει λόγο για προσπάθεια αποκατάστασης της ομαλότητας, όπως π.χ. στην περίπτωση γ΄ της παρ.4 και στην περίπτωση β΄ της παρ. 5 του άρθρου 15, επιτάσσει ο ίδιος την άμεση, χωρίς προειδοποίηση και υποχρεωτική για τον διαιτητή οριστική διακοπή του αγώνα. Αν αυτό ήταν το πνεύμα του και στην υπό κρίση διάταξη θα το όριζε και εδώ με τρόπο άμεσο και πανηγυρικό, πράγμα που όμως δεν πράττει.

              Από την άλλη μεριά, επειδή η ανάγκη για την λήψη κάθε πρόσφορου μέσου προκειμένου να επιτευχθεί η τέλεση των αγώνων δεν μπορεί να επεκτείνεται χρονικά αορίστως, γι΄ αυτό ακριβώς τον λόγο η υπό κρίση διάταξη προβλέπει την ωριαία αναμονή ως μέγιστο χρονικό διάστημα αναμονής πριν την οριστική διακοπή του αγώνα.

Ε. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

1.  Επειδή το τασσόμενο από το άρθρο 15 παρ.5 περ. ε΄ Π.Κ./ΕΠΟ μέγιστο χρονικό διάστημα της μιας ώρας αναμονής του διαιτητή πριν την οριστική διακοπή του αγώνα δεν αφορά στην διαμόρφωση της  κρίσης του περί οριστικής διακοπής του αγώνα ( η οποία μπορεί να έχει διαμορφωθεί από την πρώτη κιόλας στιγμή της προβληματικής καταστάσεως), αλλά στην εξάντληση κάθε πιθανής προσπάθειας αποκατάστασης της ομαλότητας, η οποία φυσικά δεν μπορεί να είναι γνωστή εκ των προτέρων σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση διακοπής, ο διαιτητής , ανεξαρτήτως του χρόνου διαμόρφωσης της κρίσης του περί οριστικής διακοπής του αγώνα,  υποχρεούται να την εκφράσει  μόνο μετά την πάροδο της τασσόμενης ωριαίας προθεσμίας για την αποκατάσταση της ομαλότητας, καταγράφοντάς την στο φύλλο αγώνος.

2.Το τασσόμενο από το άρθρο 15 παρ.5 περ. ε΄ Π.Κ./ΕΠΟ μέγιστο χρονικό διάστημα της μιας ώρας αναμονής του διαιτητή πριν την οριστική διακοπή του αγώνα είναι για τον διαιτητή υποχρεωτικό, διότι αφορά  στην εξάντληση κάθε πιθανής, ακόμη και απρόβλεπτης, περίπτωσης αποκατάστασης της ομαλότητας που θα μπορούσε να παρουσιαστεί μέσα στο τασσόμενο χρονικό όριο της μιας ώρας. Επομένως, η υπ΄ αριθ. 97/2019 απόφαση του Πρωτοβάθμιου Πειθαρχικού Οργάνου που κρίνει εσφαλμένη την οριστική διακοπή του αγώνα λόγω μη εξαντλήσεως του άνω χρονικού ορίου και διατάσσει την συνέχιση του διακοπέντος αγώνα είναι ορθή.

Αθήνα, 2 Απριλίου 2019

Ο Πρόεδρος του ΙΔΕΑΔ

    Ανδρέας Μαλάτος